Avrupa Birliği ve Türkiye'de KOBİ'lere yönelik AR-GE teşvikleri: Bursa uygulaması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SİMLA GÜZEL

Danışman: FİLİZ GİRAY

Özet:

Küreselleşme süreci, ülkeleri farklılaşan ihtiyaçlar doğrultusunda yeni ürünler üretmeye yöneltmiştir. Yeni ürünlerin üretilmesinde de en etkili araç Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) faaliyetleri olarak görülmektedir. Ar-Ge faaliyetleri uzun dönemli büyümenin sağlanmasında ve ulusal rekabetin artırılmasında önemli bir yere sahiptir. Dünyada son yıllarda özellikle özel sektör Ar-Ge faaliyetlerinin artırılması için çaba sarf edilmektedir. Özel sektör ekonomik birimleri olan işletmelerin, bu işletmeler içerisinde de ekonomiye sağladıkları katkılar ve sayıları açısından önemli bir yere sahip olan Küçük ve Orta Ölçekli İşletme (KOBİ)'lerin Ar-Ge faaliyetlerinin artırılması için desteklenmesi gerekmektedir. Ülkeler çeşitli araçlarla bu faaliyetleri teşvik etmektedir. Bu çalışmanın amacı da Bursa'da faaliyet gösteren KOBİ'lerin Ar-Ge faaliyetlerinin durumu ve bu faaliyetlere bakış açılarını ortaya koymak ve KOBİ'lerin Ar-Ge teşviklerinden yararlanma düzeyleri ile bu teşviklerin etkinliğini belirlemektir. Bunun için öncelikle KOBİ'lere ve Ar-Ge'ye ilişkin genel bilgiler verilmiş ardından Ar-Ge politikaları açısından Türkiye'nin takip ettiği Avrupa Birliği Ar-Ge teşvikleri ülkeler bazında incelenerek, Türkiye'deki durum ortaya konmuştur. Ve son olarak da çalışmanın temel amacından yola çıkılarak Bursa'da faaliyet gösteren 600 KOBİ'ye anket uygulanmıştır. Anketler sonucu elde edilen verilerle Ki-Kare ve korelasyon analizleri ile lojistik regresyon analizi yapılmıştır. Sonuçta da; KOBİ'lerin büyümelerinin Ar-Ge faaliyetlerine bakışlarını olumlu bir şekilde etkilediği, KOBİ'ler için Ar-Ge teşviklerinin önemli olduğu sonucuna ulaşılmıştır. KOBİ'ler kısmen doğrudan teşviklerden yararlanmaktadırlar ancak dolaylı teşviklerden yararlanma düzeyleri oldukça düşüktür.