Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, ZİRAAT FAKÜLTESİ, BİTKİ KORUMA, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EMRE AKSOY
Danışman: Orkun Barış Kovancı
Özet:
Türkiye'de ilk defa İzmir' in Urla ilçesinde 2009 yılında tespit edilen Domates yaprak galeri güvesi Tuta absoluta (Meyrick 1917) (Lepidoptera: Gelechiidae) Güney Amerika, Avrupa, Kuzey Afrika, ve Ortadoğu'da domatesin en önemli zararlıları arasında yer almaktadır. Bu tez çalışması, kimyasal mücadeleye alternatif olarak kitle halinde tuzakla yakalama yönteminin etkinliğinin belirlenmesi amacıyla Bursa İli' nin Karacabey İlçesine bağlı Hotanlı Köyü' nde 2012 ve 2013 yıllarında açıkta sanayi tipi domates yetiştiriciliği yapılan ve her biri en az 12 dekar büyüklüğündeki beş farklı alanda yürütülmüştür. Çalışmada iki yıl boyunca T. absoluta' nın ergin popülasyonlarının izlenmesinde içerisinde 0,5 mg feromon içeren kapsül bulunan üç farklı tuzak tipi (delta tipi tuzak, su tuzağı ve ışık + su tuzağı) kullanılmış ve yalnızca insektisitlerle mücadele yapılan kontrol bahçesindeki delta tipi feromon tuzak ve meyve zarar sayımları ile karşılaştırılarak etkinlikleri değerlendirilmiştir. Hasat öncesi dönemde yapılan inceleme sonuçlarına göre meyve zarar oranları kitle halinde tuzaklamanın yapıldığı alanlarda 2012 ve 2013 yılında sırasıyla ortalama %1,5 ve %1,3 olurken, sadece insektisit uygulaması yapılan kontrol alanlarında ise sırasıyla %3,3 ve %2,9 olmuştur. Bununla birlikte, meyve zarar oranları kitle halinde yakalama için kullanılan tuzak tiplerine göre değerlendirildiğinde 2012 yılında delta tipi feromon tuzakları, su tuzakları ve ışık + su tuzaklarının kurulu olduğu bloklarda %0,6, %2,1 ve %1,9 olurken, 2013 yılında ise zarar oranları aynı bloklarda sırasıyla %0,5, %1,7 ve %1,6 olmuştur. Sonuç olarak, açıkta domates yetiştiriciliğinde T. absoluta' nın kitlesel yakalama ile mücadelesinde kullanılan delta tipi feromon tuzaklarının, tek başına su veya ışık + su kombinasyonundan oluşan feromon tuzak tiplerine göre çok daha etkin olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, düşük ve orta popülasyon yoğunluğunda delta tipi feromon tuzaklarının hektara 40 adet uygulama oranında kullanılmasının zararlının kimyasal mücadelesine alternatif olacak başarılı sonuçlar verdiği görülmektedir.