Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: LEMAN GİZEM ERKAN
Danışman: MURAT YALÇIN
Özet:Bu çalışmada merkezi yolla uygulanan araşidonik asitin (AA) solunum düzenlenmesinde ve kan gazlarına etkilerini belirlemek ve bu etkilerde merkezi siklooksijenaz (COX), lipooksijenaz (LOX), tromboksan A2 (TXA2), prostagladin (PG) E ve D'nin aracılığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Yapılan çalışmada Spraque Dawley ırkı (250-300 g) 140 tane erişkin erkek sıçanlar kullanıldı. Sıçanlar ketamin (50 mg/kg; i.m.) ksilazin (20 mg/kg; i.m.) karışımı ile anestezi edildi. Anestezi altında, solunum parametrelerinin takip edilebilmesi için tüm hayvanlara trekeostomi yapıldı. Kan gazı parametrelerinin incelenmesi için gerekli kan örneklerinin toplanabilmesi amacıyla sıçanların sol femoral arterlerine ise heparin içeren % 0,9 tuzlu su (50 Ü/ml) ile doldurulmuş polietilen kateter (PE 50), yerleştirildi. Merkezi yolla ilaç enjeksiyonları için serebral yan ventriküle (s.y.v) 22 G paslanmaz çelik iğneden hazırlanmış klavuz kanül yerleştirildi. Çalışmada ilk olarak merkezi yolla uygulanan AA'nın solunum parametreleri yani; tidal volüm (TD), solunum sayısı (SS), dakika solunum hacmi (DSH), üzerine etkileri ve kan gazları; parsiyel oksijen (pO2) ve parsiyel karbondioksit (pCO2) basınçları üzerine değişimler araştırıldı. AA (0,25, 0,5 ve 1 µmol; s.y.v.) doza- ve zamana- bağlı olarak sıçanlarda tüm solunum parametreleri ve pO2 de artışa neden olup pCO2 de düşüşe neden olmuştur. AA'nın oluşturduğu bu etkilerde merkezi COX, LOX, TXA2, PGE2 ve PGD2' nin aracılığını göstermek için seçici olmayan COX inhibitörü ibuprofen (250 µg; s.y.v.), seçici olmayan LOX inhibitörü nordihydroguaiaretic asit (NDGA) (500 µg; s.y.v.), TXA2 sentez inhibitörü furegrelate (250 µg; s.y.v.) veya PGE ve PGD reseptör antagonisti AH6809 (10 µg; s.y.v.) ön tedavisi, AA (0,5 µmol; s.y.v.) tedavisinden 10 dakika önce uygulandı. İbuprofen tamamen, NDGA, furegrelate ve AH6809 ise kısmen AA'nın oluşturduğu solunum parametreleri ve kan gazı etkilerini bloke etti. Sonuç olarak, elde ettiğimiz sonuçlar merkezi olarak uygulanan AA'nın sıçanlarda hiperventilasyona yol açtığı, ve AA'nın solunum parametreleri etkilerinde merkezi COX-TXA2 –PGE2 ve PGD2 yolağı ve ayrıca LOX yolağı kısmen aracılık etmektedir.