Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ANIL KABLANOĞLU
Danışman: Muharrem Ersin Kuşdil
Özet:Liderlik literatüründeki köklü yaklaşımlardan birisi olan kişilik yaklaşımı, bireyin liderlik arzusunun altında yatan süreci kişilik özellikleri ile açıklamaktadır. Diğer taraftan, liderlik ile ilişkili bir diğer köklü yaklaşım olan, durumsal yaklaşım ise liderliği grubun norm ve değerleri ile liderlik pozisyonuna yönelik beklentileri üzerinden açıklamaktadır. Durumsal yaklaşımlar arasında sınıflandırılabilecek olan Sosyal Kimlik Perspektifi ise liderliğe yönelik analizinde grup prototipine odaklanmaktadır. Mevcut çalışmanın temel hipotezleri, söz konusu iki yaklaşım arasındaki belirgin çatışmadan yola çıkarak üretilmiştir. Çalışmanın esas hipotezi liderlik sürecinde kişilik özelliklerinin mi yoksa prototipiklik açıklamasının mı belirleyici olduğunu incelemektir. Bir başka önemli amaç ise kişisel güce, başarıya, manipülasyona ve diğerlerini yönetmeye yönelik arzuları yansıtan kişilik özelliklerine sahip bireylerin hedeflerine ulaşabilmek için gruplarının prototiplerini taklit edip etmeyeceğidir. Mevcut çalışma, on farklı üniversitede faaliyet gösteren öğrenci topluluklarının üyesi olan 301 öğrencinin dahil olduğu bir ön çalışma ile başlamıştır. Sosyal Baskınlık Yönelimi’nin (SBY) ölçümü için SBY-7 Kısa Formu Türkçeye uyarlanarak kullanılmıştır. Ana çalışmaya katılmaya gönüllü olan katılımcılar arasından 96’sı belirlenen kriterlere göre seçilmiş ve ana çalışmaya dahil edilmiştir. Bu çalışmada, katılımcılara gruplarının özelliklerini yansıttığı belirtilen sahte bir grup prototipi ölçeği sunulmuştur. Ölçeğin, ön çalışmada edinilen bilgilerden oluştuğu belirtilmiş ve ölçekte yer alan maddelerin kendilerini ne ölçüde yansıttığını değerlendirmeleri istenmiştir. Bulgular; karanlık üçlü, özgenişletim değerleri ve topluluk prototipine yaklaşmanın bireyin liderlik motivasyonlarını yordadığını göstermiştir. Özellikle yüksek SBY düzeyleri, bireyin grubunun prototipini taklit etmesiyle ilişkili bulunmuştur. Bulgular, liderlik literatüründeki birey-durum rekabeti ekseninde tartışılmıştır.