Tıpta uzmanlık eğitimi alan hekimlerin probiyotikler ile ilgili bilgi düzeyleri ve tutumları


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, TIP FAKÜLTESİ, DAHİLİ TIP BİLİMLERİ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HÜSEYİN SERİNÇAY

Danışman: Alis Özçakır

Özet:

Probiyotikler, yeterli miktarlarda uygulandıklarında konakçıya bir sağlık yararı sağlayan canlı mikroorganizmalardır. Son zamanlarda probiyotiklere duyulan ilgi artmış ve bunun sonucu olarak yapılan çalışmalarda probiyotiklerin çeşitli hastalıkların tedavisi ve önlenmesinde faydalı olduğu ortaya konmuştur.  Probiyotiklerden olabildiğince faydalanmanın en önemli yollarından biri, hekimlerin bu konudaki bilgi düzeylerini sorgulayıp, bu konu hakkında farkındalık oluşturmaktır.

Bu tez çalışmasında; Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde uzmanlık eğitimi almakta olan araştırma görevlilerinin probiyotikler ile ilgili bilgi düzeyleri ve tutumlarının incelenerek,  probiyotikler hakkındaki bilgi düzeyi ile hastalara önerme ve kendi kullanımları arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışma literatür taranarak oluşturulan anket yöntemiyle uygulanmıştır.

Çalışmamızın başladığı 1 Temmuz 2019 tarihinde Bursa Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde 498 araştırma görevlisi mevcuttu. Çalışmamıza 247 hekim (%49,6) katıldı. Katılanların %44,1’i (n:109) erkek, %55,9’u (n:138) kadındı. Probiyotikler ile ilgili bilgilerinin yeterliliği sorulduğunda ise hekimlerin %41,3 (n:102) gibi büyük bir kısmı yeterli bulmadığını belirtti. Probiyotik kelimesinin tanımını bilme ile hastalara probiyotik içeren besin önerme arasında anlamlı ilişki saptanmıştır (p=0,029). Probiyotikler hakkındaki bilgisini yeterli bulan hekimler daha yüksek oranda probiyotik tüketmekte (p=0,004), hastalarına probiyotik içeren besin (p<0,001) ve medikal ürün (p=0,012) önermektedir.

Sonuç olarak, hekimler probiyotiklerle ilgili bilgileri olsa da hastalarına probiyotik içeren medikal ürün reçete etme veya tavsiye etme konusunda çekimser davranmaktadır. Özellikle antibiyoterapi ile birlikte probiyotik önerme konusunda kesin bir literatür bilgisi olmamasının da etkisiyle reçete etme oranları düşük olmaktadır. Probiyotiklerle ilgili daha spesifik bilgiler hakkında hekimlerin yeteri kadar fikir sahibi olmadığı görüldü. Probiyotiklerin klinik kullanımının arttırılması için de hekimlere aralıklarla güncel çalışmalar hakkında eğitimler düzenlenebilir