Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, ÖZEL EĞİTİM , Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NESLİHAN KARABACAK
Danışman: Mustafa Kurt
Özet:
Bu araştırmanın amacı, özel eğitim öğretmenlerinin video model uygulamalarına
(VMU) ilişkin görüşlerinin belirlenmesidir. Bu amaç kapsamında özel eğitim öğretmenlerinin
sınıflarında kullandıkları VMU’nun özellikleri, VMU’yu kullanmama nedenleri ve özel eğitim
öğretmenlerinin betimsel bilgilerine göre VMU’yu kullanmalarına ilişkin görüşlerinin anlamlı
farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Bu araştırma tarama modelinde desenlenmiştir.
Araştırmanın evrenini Türkiye’deki özel eğitim alan mezunu öğretmenleri oluşturmaktadır.
Örneklemini ise amaçlı örnekleme yoluyla belirlenmiş 260 özel eğitim alan mezunu öğretmeni
oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen internet
aracılığıyla uygulanan “Özel Eğitim Öğretmenlerinin Video Modelle Öğretim Uygulamasına
İlişkin Görüşlerini Belirlenme” anketi kullanılmıştır. Veriler istatiksel olarak analiz edilmiştir.
Frekans ve yüzdelik değerleri hesaplanmıştır. Amaçlar doğrultusunda veri analizinde bağımsız
örneklemler t testi ve ANOVA kullanılmıştır.
Araştırmanın sonucuna göre özel eğitim alan mezunu öğretmenlerinin VMU’ya ilişkin
görüşlerinin VMU kullanımı ve VMU farkındalığı olmak üzere iki alt boyutta yoğunlaştığı
görülmüştür. Özel eğitim öğretmenlerinin VMU’ya ilişkin görüşleri cinsiyet, yaş, öğretmenlik
süresi, eğitim düzeyi, hizmet verdikleri eğitim ortamı ve yardımcı teknolojiler ile ders alma
değişkenine göre anlamlı farklılık göstermemektedir. VMU ve bilimsel dayanaklı uygulamalar
ile ders alma değişkenine göre anlamlı farklılık göstermektedir. Öğretmenlerin VMU’yu en çok
kullandıkları yetersizlik grupları arasında OSB ve zihin yetersizliği bulunmaktadır.
vii
Öğretmenlerin VMU’yu en çok kullandıkları alanlar günlük yaşam becerileri, dil iletişim
becerileri ve sosyal becerileridir. Öğretmenler öğretim sundukları video kayıtlarına çoğunlukla
internet ortamından ulaşmaktadırlar. Öğretim videolarını kaydetmek için kullandıkları
teknolojik cihazlar sırasıyla bilgisayar, telefon ve tablettir. Öğretmenler birebir öğretim
düzenlemesi ve grupla öğretim düzenlemesini birlikte kullanmaktadırlar. Öğretimi sunarken en
çok kullandıkları cihazlar sırasıyla telefon, dizüstü bilgisayar ve akıllı tahtadır. Öğretmenlerin
en çok kullandıkları model türleri sırasıyla akran model ve yetişkin modeldir. Öğretmenler
öğretim videolarını farklı öğretim oturumlarında tekrar kullanmaktadırlar. Özel eğitim
öğretmenlerinin derslerinde VMU’yu kullanmama nedenleri arasında teknolojik ekipman
eksikliği, video oluşturmak için zaman eksikliği, planlama için zaman eksikliği, eğitim
eksikliği, bilgi eksikliği, uygulama için zaman eksikliği, bilgiye ulaşacak kaynak eksikliği
olduğu görülmüştür.