Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ARDA SÖZCÜ
Danışman: İBRAHİM AK
Özet:Bu çalışma, etlik piliçlerde yumurta içi glutamin enjeksiyonunun embriyo gelişimi, çıkış parametreleri, bağırsak gelişimi, kan parametreleri, civciv kalitesi, büyüme performansı ve karkas özellikleri üzerine etkisinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada, Ross 308 genotipli 36 haftalık yaştaki damızlık sürüden elde edilen yumurtalar kullanılmıştır. Kuluçkanın 17. gününde yumurtaların hava boşluğuna sıvı formda L-glutamin enjekte edilmiştir. Çalışmada, kontrol (enjeksiyon yapılmamış), 0,5 ml steril su enjeksiyonu (negatif kontrol), 0,5 ml steril su içinde 20 mg (1. doz), 40 mg (2. doz), 60 mg (3. doz) ve 80 mg (4. doz) glutamin enjeksiyonu olarak altı farklı grup oluşturulmuştur. Kuluçkanın 20. gününde embriyo büyüme özellikleri, çıkış gününde ise civciv kalite parametreleri, iç organ gelişimi, bağırsak morfolojisi, kan parametreleri (glukoz düzeyi, immünoglobulin, karaciğer enzimleri ve kan hücreleri), yaşama gücü ve geç dönem embriyo ölümleri belirlenmiştir. Büyütme döneminde (1-6 hafta) uygulama gruplarında haftalık besi performansları saptanmıştır. Büyütme döneminin 14. ve 42. günlerinde iç organ gelişimi, bağırsak morfolojisi ve kan parametreleri, 42. gününde ise kesim ve karkas parametreleri belirlenmiştir. Kuluçkanın 20. gününde embriyo ağırlığı, sarı emilimi, embriyo vücut ve bacak uzunluğuna ait en yüksek ortalama değerler 2. doz grubunda gözlenmiştir (P<0,01). Yaşama gücü 1. ve 2. doz gruplarında sırasıyla %95,2 ve %96,7 değerleriyle daha yüksek, ıskarta civciv oranı ise kontrol, 1. ve 2. doz gruplarında daha düşük bulunmuştur. Civciv çıkış ağırlığı ve relatif civciv ağırlığı ise 2. doz uygulamasında daha yüksek (sırasıyla 45,9 g ve %72,2) saptanmıştır. Çıkışta duodenum, jejenum ve ileuma ait villüs büyümesi ile bağışıklık sistemi gelişimi bakımından 2. doz grubunda uygulamanın uyarıcı etkisi olduğu gözlenmiştir. Büyütme döneminin sonunda 2. doz grubundaki etlik piliçlerin canlı ağırlıklarının 3 090,3 g ortalama ile daha ağır oldukları, diğer uygulama gruplarındaki piliçlerin ise benzer canlı ağırlıkta oldukları gözlenmiştir (P<0,01). Yemden yararlanma oranı ise 1. ve 2. doz gruplarında sırasıyla 1,65 ve 1,60 değerleriyle daha iyi, negatif kontrol ve 4. doz gruplarında ise sırasıyla 1,81 ve 1,84 değerleriyle daha kötü olduğu belirlenmiştir (P<0,01). Ölüm oranı ise, negatif kontrol ve 4. doz gruplarında %8,9 oranıyla daha yüksek bulunmuştur. Karkas randımanının 1. ve 2. doz uygulamalarında sırasıyla %77,3 ve %78,2 değerleriyle daha yüksek olduğu saptanmıştır (P<0,01). Sonuç olarak, 2. doz olarak uygulanan 40 mg düzeyinde glutamin enjeksiyonu embriyo büyümesinde artışa, civciv kalitesinde iyileşmeye, yaşama gücünde artışa, sindirim sistemi organları, villüs gelişimi ile bağışıklık sistemi üzerinde uyarıcı etkiye, büyüme performansında iyileşmeye ve ölüm oranında azalmaya neden olmuştur.