Sosyal dışlanma boyutuyla üniversite mezunu genç işsizler üzerine bir araştırma: Bursa örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HÜSEM DEMİRLER

Danışman: Aysen Tokol

Özet:

Sosyal politika literatüründe farklı yönleriyle tartışılan sosyal dışlanma kavramı; çeşitli yoksunlukları açıklamak için kullanılmakta ve yurttaşlık hakları ile ilişkilendirilmektedir. Çok boyutlu ve dinamik bir süreci ifade eden sosyal dışlanma kavramı; bireylerin, ekonomik, sosyal ve siyasal yaşama tam olarak katılamamaları anlamına da gelmektedir. Sosyal dışlanmanın gerçekleşmesinde; küreselleşme süreci, Neo-liberal politikalar, işgücü piyasalarının ve refah devletinin geçirdiği dönüşüm etkili olmaktadır. Ayrıca sosyal dışlanma ve işgücü piyasaları arasında yakın ilişki bulunmaktadır. Günümüzde, bir taraftan işsizliğin yapısal bir sorun haline gelmesi, diğer taraftan da güvencesiz istihdamın yaygınlaşması geniş toplum kesimlerini sosyal dışlanma olgusu ile karşı karşıya bırakmaktadır. Zira işsizlik, sosyal dışlanmanın hem bir nedenini hem de bir boyutunu oluşturmaktadır. Bu çerçevede eğitimli gençler arasında da yaygınlaşan işsizlik, eğitimli gençlerin yaşam içerisinde sosyal dışlanmayı deneyimlerine neden olmaktadır. Bu çalışma; eğitimli genç işsizlerin sosyal dışlanma deneyimlerini araştırmayı amaçlamaktadır. Bu amaçtan hareketle çalışmada ilk olarak, sosyal dışlanmanın ve eğitimli genç işsizliğinin kavramsal çerçevesi aktarılmıştır. Ardından Bursa'da konu ile ilgili olarak gerçekleştirilen bir alan araştırmasına yer verilmiştir. Alan araştırması; nitel araştırma yöntemleri arasında yer alan fenomonolojik yaklaşım benimsenerek yürütülmüştür. Araştırma çerçevesinde Bursa'da yirmi altı eğitimli genç işsiz ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler çerçevesinde elde edilen veriler çeşitli kategorilere ayrılmış ve sosyal dışlanma ile olan ilişkisi incelenmiştir. Araştırma sonucunda katılımcıların işsizlik nedeniyle, ekonomik, siyasal alanlar ile refah hizmetlerinden dışlandıkları tespit edilmiştir.