Rubia peregrina L. ve Rubia tinctorum L. bitkilerinin morfolojilerinin ve köklerinin boyama özelliklerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MÜMÜNE ÖZTÜRK

Danışman: HULUSİ MALYER

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu araştırmada, 2009-2012 yılları arasında yapılan arazi çalışmalarıyla Bursa-Uludağ'dan toplanan ve birbirlerine çok yakın özelliklere sahip olan Rubia peregrina L. ile Balıkesir-Paşaköy'den toplanan Rubia tinctorum L.'un morfolojileri ve boyar özellikleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Çalışmanın birinci kısmında bu türler ait morfolojik bulgular ayrıntılı olarak verilmiş, türlere ait gözlenen farklılıklar çizimlerle ve fotoğraflarla da belirtilmiştirÇalışmanın ikinci kısmında ise yine karşılaştırmalı olarak Rubia peregrina L. ve Rubia tinctorum L.'a ait toprakaltı kısımlarından (kökler ve sürünücü rizomları) elde edilen ekstraktlarla yünlü kumaşlar, elyaflar ve pamuklu kumaşlar HT laboratuar tipi boya kazanı ile bilimsel boyama işlemi uygulanarak, mordansız ve 4 farklı mordanın (bakırsülfat, demirsülfat, şap, potasyumbikromat) kullanılmasıyla toplam 30 boyama yapılmıştır. İki farklı bitkinin kullanılmasıyla yapılan boyamalardan birbirine yakın renk tonları elde edilmiş ve elde edilen renk tonları subjektif olarak değerlendirilmiştir. Boyanan kumaşların yıkamaya, sürtünmeye ve ışığa karşı renk haslıkları yapılmıştır. Ayrıca, objektif bir değerlendirme yapabilmek için CIE L*a*b* renk uzay sistemi kullanılarak boyalı kumaşların L*a*b* değerleri ölçülmüştür.