Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MÜNEVVER GÜDENDEDE
Danışman: Ulvi Murat Kılavuz
Özet:Kelâmın "sem'iyyât" olarak bilinen kısmında yer alan ölüm, ölüm ötesi ve ölüm ötesine ilişkin fiten/melâhim ile eşrâtü's-saat başlıkları, gaybî alana tekabül eden muhtevaya sahip olduğundan ancak nakil yoluyla haklarında bilgi sahibi olunabilmektedir. Hem sübût hem delâlet yönünden kesinlik ifade eden naslarda geçen ve bu özellikleri hasebiyle itikâdî bağlayıcılık taşıyan mezkûr başlıklar, aynı zamanda İslâm dininin naklî ilimleri tarafından sıkça ele alınmış ve birden fazla disiplinin şekillendirdiği hususlar haline gelmiştir. Bu bağlamda bir tefsîr âlimi olarak temayüz eden Kurtubî'nin, kelâm kapsamındaki bu konular hakkında kaleme aldığı hacimli eseri Kitâbü't-Tezkire incelenmeye değerdir. Ayrıca Kurtubî'nin fıkhî anlamda öne çıkan tefsîri el-Câmi' li ahkâmi'l-Kur'ân da ilgili bahislere kısmen kaynak teşkil etmektedir. Bu çalışmada, Kurtubî'nin konuyla ilgili görüşleri, eskatoloji üst başlığıyla bir giriş ve üç bölüm halinde incelenmiştir. Giriş kısmında İmam Kurtubî'nin; hayatı, hocaları, öğrencileri ve eserleri, birinci bölümde Kurtubi'nin ölüm ve kabir hayatına dair meselelere, ikinci bölümde fiten/melâhim kabîlindeki olaylara ve kıyâmet alâmetlerine, son bölümde ise kıyâmet esnasında meydana gelecek hadiselere ve âhiret ahvâline dair görüşleri ele alınmıştır. Bu minvalde çalışma; âyetler, hadîsler, tartışmalı noktalarda Ehl-i Sünnet ile Mu'tezile ekollerinin söylemleri ve İmam Kurtubî'nin kanaatleri çerçevesinde tasvir edilmiştir. Sonuç olarak tefsîr ilminde derinleştiği bilinen Kurtubî'nin, Kitâbü't Tezkire'sinde kelâm ilminde üzerinde fazla durulmayan bazı husuları detaylı bir şekilde ele alış tarzıyla kelâmcılardan ayrıştığı, bazı tartışmalı noktalarda ise kelâm metodu doğrultusunda bir yaklaşım sergilediği ortaya çıkarılmıştır.