Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SÜNDÜZ SHANABO
Danışman: Fatma Esen
Özet:
Bu çalışmada, iç ve dış ortam hava örnekleri Aralık 2019 ve Şubat 2020 ayları arasında,
Bursa ili'nin 15 farklı noktasındaki mekanlardan pasif hava örnekleyici (PHÖ)
kullanılarak Organoklorlu Pestisitlerin (OCP'lerin) seviyeleri değerlendirilmeye
çalışılmıştır. 15 farklı noktadan iç ortam hava örnekleri alınırken bu noktalardan 6
tanesinden de aynı örnekleme zamanında dış ortam hava örnekleri alınmıştır.
Örneklemenin yapıldığı bölgeler Bursa’nın Yıldırım, Kestel, Mudanya, Nilüfer ve
Osmangazi ilçelerindedir. İç ortam havasında ölçülen toplam 10 OCP (∑10OCP)
konsantrasyonları için minimum değer 93,39 pg/m3
ile Yıldırım ilçesinde Bursa Modern
evinde (8.), maksimum değer 887,10 pg/m3
ile Yıldırım ilçesinde Vişne caddesindeki
tekstil atölyesinde (5.) tespit edilmiştir. Değerinin yüksek olmasının sebebi bölgenin
sanayi olması olduğu belirlenmiştir.
Dış ortam havasında ölçülen Σ10OCP konsantrasyonları için minimum değer 130,6
pg/m3
ile Nilüfer ilçesinde Yüzüncüyıl Mahallesinde yer alan referans noktalardan biri
olan ev (13.) iken; maksimum değer 888,8 pg/m3
ile Yıldırım ilçesinde Esenevler
Mahallesindeki eve (6.) aittir. Bu durum, bölgelerde daha önce pestisitlerin kullanıldığı
ve hava ortamında hala etkilerinin gözlenebileceğini ortaya koymaktadır. Yüksek
konsantrasyonun alanda kirleticinin varlığına ek nedenlerinden biri de örnekleme
döneminde binanın dış bölümünde yapılan boyama çalışmasıdır. İç ve dış ortam OCP
konsantrasyonlarının oranları (İ/D) hesaplanmış ve kirleticilerin çoğunlukla iç ortamdan
kaynaklandığı sonucuna varılmıştır. Tanı oranları kullanılarak da Bursa’da lindan
kullanımının hala devam ettiği belirlenmiştir. PHÖ kullanarak elde edilen OCP’lerin
konsantrasyon değerleri kullanarak yetişkin insanlarda ve çocuklarda oluşabilecek
kanser riski değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre hem iç hem de dış ortam için
yetişkin insanlarda ve çocuklarda solunum yoluyla oluşan OCP’ye ait kanser riskinin
yüksek seviyelerde olduğu tespit edilmiştir.