Damla yöntemiyle sulanan salçalık domatesin verim ve kalitesi üzerine hasattan önce sulamanın kesilme zamanının etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mehmetcan Aşık

Danışman: HAYRETTİN KUŞÇU

Özet:

Bursa koşullarında Heinz 1015 çeşidi domates ile gerçekleştirilen bu çalışmada, hasattan 4 (S1), 8 (S2), 12 (S3) ve 16 (S4) gün önce sulama suyunun kesilmesinin domates verimi ve kalitesi üzerine etkileri araştırılmıştır. Deneme, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Deneme sonucunda, konulara uygulanan mevsimlik sulama suyu miktarı 317- 377 mm arasında değişim göstermiş, en yüksek bitki su tüketimi 512 mm ile S1 konusundan en düşük ise 475 mm ile S4 konusundan belirlenmiştir. En yüksek verim 10817 kg da-1 ile S1 konusunda gerçekleşmiştir. Verim ile sulama suyu arasında y=85,911x-21043 (R2=0.81), verim ile mevsimlik bitki su tüketimi arasında ise y=135,56x-58000 (R2= 0.76) doğrusal regresyon eşitliği bulunmuştur. Domatesin su kullanım etkinliği (WUE) değerleri 13,1-21,6 kg m-3 arasında değişmiş, en yüksek WUE, S2 konusunda, en düşük WUE değeri ise S4 deneme konusunda belirlenmiştir. En yüksek sulama suyu kullanım etkinliği (IWUE) 30,3 kg m-3 ile S2 deneme konusundan, en düşük ise 19,6 kg m-3 ile S4 deneme konusunda belirlenmiştir. Domates meyvelerindeki en yüksek Briks değeri 6,53 ile S4 deneme konusunda ölçülmüş ve hasada yakın sulama yapıldıkça Briks değerlerinin düştüğü saptanmıştır. En yüksek tek meyve ağırlığı değerleri S1 ve S2 konusundan elde edilmiştir (71,71 g- 70,32 g). Meyve rengi parametrelerine ilişkin L değerlerinin 36,93-37,60, a değerlerinin 36,37-38,40, b değerlerinin 25,73-26,90, c değerlerinin 44,33-46,30 ve h değerlerinin ise 33,93-36,00 arasında değiştiği saptanmıştır. Sulamanın hasattan önce kesilme zamanı uzadıkça göreceli olarak meyve eti sertliği de artmış ve en büyük meyve sertliği değerleri 1,13 kg ve 0,99 kg olarak sırasıyla S4 ve S3 konularından elde edilmiştir. Salçalık domatesin sulama suyu miktarına ve hasattan önce kesilme zamanına duyarlı olduğu, son sulama uygulamasının hasattan 8 gün önce kesilmesi durumunda verimde büyük bir azalma olmaksızın kalite parametrelerinde iyileşmeye yol açtığı sonucuna varılmıştı.