Evlilik doyumu ve çok boyutlu algılanan sosyal desteğin öznel iyi oluş üzerindeki yordayıcı rolünün incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖZLEM BAYER

Danışman: Nagihan Oğuz Duran

Özet:

Bu araştırmanın temel amacı, evlilik doyumu ve çok boyutlu algılanan sosyal desteğin evli bireylerin öznel iyi oluş düzeyleri üzerindeki yordayıcı etkilerinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda Bursa'da yaşayan okuma-yazma bilen 18-65 yaş arasındaki 143 kadın ve 120 erkek olmak üzere toplam 263 evli bireye araştırmacı tarafından geliştirilen tek maddelik Kişisel Bilgi Formu ile birlikte Öznel İyi Oluş Ölçeği (ÖİOÖ), Evlilik Doyumu Ölçeği (EDÖ) ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ) uygulanmıştır. Veriler öncelikle cinsiyet değişkeninin ÖİOÖ, EDÖ ve ÇBASDÖ puanları üzerindeki etkilerinin tespit edilmesi amacıyla MANOVA yöntemi ile incelenmiştir. Bulgular, ÇBASDÖ puanlarında kadınlar lehine anlamlı farklılık göstermiştir. Bu sonuca dayanarak diğer analizler kadın ve erkekler için ayrı ayrı yapılmıştır. Kadınlarda EDÖ ve ÇBASDÖ toplam ve alt boyut puanlarının ÖİOÖ puanları üzerindeki yordayıcı etkilerini belirlemek için iki; erkeklerde EDÖ ve ÇBASDÖ toplam ve alt boyut puanlarının ÖİOÖ puanları üzerindeki yordayıcı etkilerini belirlemek için iki olmak üzere toplam dört ayrı adımsal çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre evli kadınlarda toplam puanlar bazında ÇBASDÖ puanları tek başına ÖİOÖ puanlarının %25'ini, EDÖ puanları ile birlikte %32'sini; alt boyut puanları bazında ise aileden algılanan sosyal destek puanları tek başına ÖİOÖ puanlarının %21'ini, benlik, arkadaştan algılanan sosyal destek, cinsellik ile birlikte ise ÖİOÖ puanlarının %35'ini yordamaktadır. Evli erkeklerde ise toplam puanlar bazında ÇBASDÖ puanları tek başına ÖİOÖ puanlarının %22'sini, EDÖ puanları ile birlikte %26; alt boyut puanları bazında ise yalnızca aileden algılanan sosyal destek puanları ÖİOÖ puanlarını %27oranında yordamaktadır. Buna göre hem kadınlarda hem de erkeklerde sosyal destek ve evlilik doyumu öznel iyi oluşu yordamaktadır. Aileden algılanan sosyal destek her iki cinsiyet için de öznel iyi oluşun en güçlü yordayıcısı iken, erkekler için aynı zamanda tek yordayıcısıdır. Kadınlarda benlik, arkadaştan algılanan sosyal destek ve cinsellik de öznel iyi oluşun yordayıcısı olmaktadır.