Toplumsal hareket sendikacılığı ve Türkiye'ye yansımaları


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GONCA GEZER

Danışman: AYSEN TOKOL

Özet:

Küreselleşme ve neoliberalizmin yarattığı sonuçlar toplumsal hayatın her alanında olduğu gibi sendikaları da derinden etkilemiştir. Sendikaların küreselleşme karşısında giderek güç kaybetmeye başlamaları olumsuz bir tablo ortaya çıkarsa da işçi hareketleri son yıllarda küreselleşmeye karşı yeni mücadele araçları geliştirebilmiştir. Bu çalışmada küreselleşme ve neoliberal yaptırımlara karşı işçi hareketlerinin bir yanıtı olan toplumsal hareket sendikacılığı ele alınmıştır. Çalışmada toplumsal hareket sendikacılığının kavramsal çerçevesi ile etkili olduğu ülke örnekleri incelenmiş ve Türkiye sendikal hareketi üzerindeki etkilerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışma, yerli ve yabancı literatür taraması ile nitel araştırma tekniğinden faydalanılarak gerçekleştirilen alan araştırmasından oluşmaktadır. Toplumsal hareket sendikacılığı, Güney Afrika ve Latin Amerika ülkelerine özgü bir sendikal anlayış olarak ortaya çıksa da, neoliberalizmin hemen her ülkede benzer sonuçlar yaratması dolayısıyla daha evrensel bir nitelik kazanmaya başlamıştır. Türkiye'de toplumsal hareket sendikacılığı örneği olarak değerlendirilebilecek hareketler olmasına rağmen, hareketlerin sendikal mücadelede yarattığı etkiler birçok ülkeye göre sınırlı düzeyde kalmıştır. Bu çalışmadan elde edilen temel sonuç neoliberal yaptırımlar karşısında işçi sınıfından gelen tepkilerin yükselmeye başlaması ve toplumsal hareket sendikacılığı olarak nitelendirilebilecek çeşitli deneyimlerin yaşanmasından yola çıkarak toplumsal hareket sendikacılığının Türkiye sendikal hareketinde sınırlı bir alan bulabildiğidir.