Türkiye'de vergi afları ile mükellef hakları arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ZEYNEP DEMİRCİ

Danışman: FİLİZ GİRAY

Özet:

Devletlerin klasik ve modern görevlerini yerine getirmek ve toplumsal ihtiyaçları karşılayabilmek için gereksinim duyduğu gelirin büyük bir oranını vergiler oluşturmaktadır. Vergilerin kamu gelirleri arasında büyük bir orana sahip olması da hem devlet açısından hem de mükellefler açısından farklı yönlerden önem arz etmektedir. Devlet açısından kamu hizmetlerini sunabilmek için önemli bir gelir kaynağı olan vergiler mümkün olduğunca düzenli ve eksiksiz toplanmalıdır. Ancak bazı durumlarda devletler bir kamu geliri olan vergilerin tahsilinden vazgeçer. Bu durum çeşitli sebeplerle ve uygulamalarla olmakla birlikte en sık başvurulanı vergi aflarıdır. Devletler çeşitli mali, ekonomik, siyasi ve teknik gerekçelerle vergileri tahsil etmekten vazgeçer ve bu vergileri affeder. Ülkemizde ve diğer ülkelerde bu uygulamalara sıkça rastlanır. Mükellefler açısından ise vergi, devlete karşı yapmakla yükümlü oldukları "maddi ödevleri" temsil eder. Mükellefler birtakım şekli ödevlerinin yanında vergilerini de ödeyerek maddi ödevlerini yerine getirirler. Bu ödevlerin yerine getirilmesi sırasında mükelleflerin sahip oldukları çeşitli haklar vardır. Bu haklardan yararlanılarak mükelleflerin daha adil bir çerçevede ödevlerini yerine getirmeleri sağlanır. Aynı zamanda aflar kullanılarak da mükelleflere, özellikle zor durumları nedeniyle ödevlerini yerine getiremeyen mükelleflere, ikinci bir şans, bir hak verilmiş olur. Mükellefler bu haklardan yararlanarak tekrar ekonomik hayata kazandırılır ve yaşamlarını sürdürmeleri sağlanır. Bu çerçevede, bu çalışmada, uygulamasına sıklıkla başvurulan vergi aflarının teorik temelleri, geçmişten günümüze kadar Türkiye'de uygulanan aflar, dünyadaki vergi affı uygulamaları, Türkiye'de ve dünyada mükelleflere sağlanan haklar ve vergi aflarının mükellef hakları üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri incelenmiştir.