İlköğretim birinci sınıf öğrencilerinde kelime dağarcığı gelişimin ilk okuma yazma başarısı ve sosyoekonomik düzey ile ilişkisi (Şırnak ili örneği)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gökçen Yazanoğlu

Danışman: ASUDE BİLGİN

Özet:

Bu araştırmanın genel amacı ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinde kelime dağarcığı gelişiminin ilk okuma yazma başarısı ve sosyoekonomik düzey ile ilişkisini incelemektir. Araştırma Şırnak ili Silopi ilçesinde, Atatürk ve Mehmet Akif İlköğretim Okullarında eğitim ve öğrenim gören toplam 100 ilköğretim birinci sınıf öğrencisi ile 2008-2009 öğretim yılının ikinci dönem süresince gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak ailenin eğitim ve ekonomik durumunu tespit etmek amacıyla Sosyoekonomik düzey ölçeği öğrencilerin kelime dağarcığına ilişkin bilgileri tespit etmek amacıyla Peabody Resim Kelime Testi uygulanmıştır. Okuma yazma başarıları ölçümü ise sene sonu Türkçe ders notları incelenerek gerçekleştirilmiştir. Araştırmada elde edilen verilerin istatistiksel analizleri için SPSS 13.0 Paket Programı kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, yüzdelikler, Mann Whitney U Testi ve korelasyon analizi ile çözümlenmiştir. Tek yönlü 0.05 ve 0.01 anlamlık düzeyleri esas alınmıştır. Araştırma sonucunda ulaşılan bulgular aşağıda gösterilen biçimdedir. İlköğretim 1. sınıf öğrencilerinin kelime darcığı ile ilk okuma yazma başarısı arasında anlamlı bir ilişki vardır ve kelime dağarcığı gelişmiş olan öğrencilerin gelişmemiş olan öğrencilere göre okuma yazma başarılarının daha yüksek seviyede olduğu bulunmuştur. İlköğretim 1. sınıf öğrencilerinin sosyoekonomik düzeyleri arttıkça kelime dağarcığı gelişim düzeyi de artmaktadır. Alt sosyoekonomik düzeyden gelen öğrencilerin kelime dağarcığı gelişimleri orta ve üst sosyoekonomik düzeyden gelen öğrencilerin kelime dağarcığı gelişimlerinden daha düşük olduğu bulunmuştur. İlköğretim 1. Sınıf öğrencilerinin cinsiyet kelime dağarcıkları arasında önemli bir ilişki bulunamamıştır. Cinsiyet ve ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin ilk okuma yazma başarıları arasında önemli bir ilişki bulunamamıştır. Sosyoekonomik düzey yükseldikçe ilköğretim 1. sınıf öğrencilerinin ilk okuma yazma başarıları da yükselmektedir. Alt sosyoekonomik düzeyden gelen öğrencilerin ilk okuma yazma başarılarının orta ve üst sosyoekonomik düzeyden gelen öğrencilerin ilk okuma yazma başarılarından daha düşük olduğu bulunmuştur.