Lise öğrencilerinin sosyal medyaya ilişkin tutumları ile narsisizm ve yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: CEMİLE YABANCI

Danışman: Figen Akça

Özet:

Bu araştırmanın temel amacı lise öğrencilerinin sosyal medyaya yönelik tutumları ile narsisizm ve yalnızlık düzeyleri arasında anlamı bir ilişki olup olmadığını incelemektir. Ayrıca sosyal medyaya ilişkin tutum ile narsisizm ve yalnızlık düzeylerinin; cinsiyet, sınıf düzeyi, okul türü gibi değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek de araştırmanın amaçlarındandır. Araştırmaya 2017- 2018 eğitim öğretim yılında İstanbul’daki 7 farklı lisede öğrenim gören 617 öğrenci katılmıştır. İlişkisel tarama modeli esas alınarak yapılan çalışmada veri toplama aracı olarak ‘Sosyal Medya Tutum Ölçeği (SMTÖ)’, ‘Narsistik Kişilik Envanteri (NKE)’ ve ‘UCLA Yalnızlık Ölçeği (UYÖ)’ ve araştırmacı tarafından hazırlanan ‘Kişisel Bilgi Formu’ kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler SPSS (22.0 versiyonu) programına aktarılarak çözümlenmiştir. Araştırmanın amacı ve soruları doğrultusunda analizler yapılırken; ilişkisiz örneklemler için T-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson Momentler Çarpımı Korelayonu, Spearman Sıra Farkları Korelasyonu ve Çoklu Regresyon Analizi teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; sosyal medya tutumu ile narsisizm arasında pozitif yönde, sosyal medya tutumu ile yalnızlık düzeyi arasında negatif yönde ve yalnızlık ile narsisizm düzeyi arasında negatif yönde anlamlı düzeyde ilişki olduğu bulunmuştur. Ayrıca narsisizm düzeyinin; sınıf düzeyi, aile gelir durumu, akademik başarı değişkenlerine göre farklılık gösterdiği bulunmuştur. Sosyal medya tutum düzeyinin cinsiyet değişkenine göre farklılık gösterdiği bulunurken, yalnızlık düzeyinin okul türü, sınıf düzeyi, aile gelir durumu, akademik başarı değişkenlerine göre farklılık gösterdiği bulunmuştur. Araştırmada son olarak narsisizm ve yalnızlık düzeyinin, sosyal medya tutumundaki değişime olan katkıları incelenmiştir. Yapılan analizler sonucunda, narsisizm ve yalnızlık düzeyinin sosyal medyaya yönelik tutum düzeyinin %6’sını açıkladığı görülmüştür.