Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DENİZ ENİÇ
Danışman: Leman Pınar Tosun
Özet:Bu çalışma, avantajlı ve dezavantajlı grupların çevrimiçi bir platformda bireysel ya da grup kimlikleri belirgin kılınarak temas etmelerinin, birbirlerine yönelik tutumlarınave gruplar arasındaki eşitsizliği azaltmaya yönelikkolektif eyleme katılmaniyetlerine etkilerini incelemek amacıyla yürütülmüştür.Amaçlardan bir diğeri, gruplar arası temas ile kolektif eylem niyeti arasındaki ilişkide düzenleyici (alt grupla özdeşleşme düzeyi) ve aracı (sosyal bulunuşluk, meşruiyet algısı, çevrimiçi grupla özdeşleşme düzeyi) rol oynayabileceği düşünülen faktörlerin etkilerini anlamaktır. Araştırmanın verileri, aynı ilde bulunan ve aralarında öğrencilere sunulan imkânlar açısından konum farklılığı olan Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) ile Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nin (ATÜ) öğrencilerindentoplanmıştır. Katılımcılar, farklı kimlik temsillerinin belirginleştirildiği üç deney grubundan (Deney 1: Ortak üst grup kimliği, Deney 2: İkili kimlik, Kontrol Grubu: Bireysel kimlik) birine atanmış; bir ay boyunca dörder kişilik gruplar halinde metin tabanlı çevrimiçi bir platform üzerinde yazışarak birbiri ile temas etmiştir. Bu süreçte katılımcılardan, çevrimiçi temastan iki hafta önce (368 katılımcı: 212 ATÜ, 156 ÇÜ), temas deneyimlerinin hemen ardından (159 katılımcı: 98 ATÜ, 61 ÇÜ) ve temas deneyimlerinden bir ay sonra (138 katılımcı: 84 ATÜ, 54 ÇÜ) olmak üzere üç zaman diliminde ölçüm alınmıştır. Analizler, deney gruplarının dış gruba yönelik tutumlarının birbirinden anlamlı ölçüde farklılaştığını,fakat kolektif eylem niyeti ve gruplar arasındaki eşitsizliklere yönelik meşruiyet algılarınınbenzer düzeyde olduğunu göstermiştir. Ayrıca, gruplar arası çevrimiçi temasın dış gruba yönelik tutumlar ve kolektif eylem niyeti üzerindeki etkilerinin avantajlı ve dezavantajlı grup üyelerinde birbirinden farklı şekilde ortaya çıktığı ve dolayısıyla çevrimiçi temasın bu süreçler üzerindeki yansımalarının grubun konumu ile ilişkili olduğu anlaşılmıştır. Aracı ve düzenleyici değişkenlerle ilgili analiz sonuçları alt grupla özdeşleşme düzeyinin ilgili süreçlerde oynadığı düzenleyici rolün anlamlı olmadığını, sosyal bulunuşluk ve meşruiyet algısının ise ele alınan süreçler arasındaki ilişkiye anlamlı aracılık ettiğini ortaya koymuştur. Çalışmadan gelen sonuçlar, literatürdeki araştırma sonuçlarıışığında değerlendirilmiş, çalışmanın güçlü yanları ve kısıtlılıkları tespit edilerek gelecekteki araştırmalara önerilerde bulunulmuştur.