Onuncu sınıf öğrencilerinin geometrik düşünme alışkanlıklarını geliştirmeye yönelik öğretim ortamının tasarlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Zeynep Bahar Erşen

Danışman: RIDVAN EZENTAŞ

Özet:

Geometri, günlük hayatımızın pek çok alanında belki de fark etmeden kullandığımız matematiğin dallarından biridir. Bu nedenle bireyler, sadece geometri derslerinde değil; hayatının farklı alanlarındaki problem çözme süreçlerinde geometrik düşünme sürecinden geçmektedir. O halde, bireylere geometrik düşünme alışkanlığının kazandırılması gerekmektedir. Bu araştırmada, lise öğrencilerinin geometrik düşünme alışkanlıklarının geliştirilmesine yönelik hazırlanan öğretim ortamının, geometrik düşünme alışkanlıkları üzerindeki etkililiğini belirlemek amaçlanmıştır. Nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin kullanıldığı bu araştırma bir karma yöntem araştırması (mixed method research) olarak desenlenmiştir. Araştırmanın nitel boyutu temel yorumlayıcı nitel araştırmaya; nicel boyutu ise yarı deneysel desene uygundur. Araştırmanın çalışma grubu, 31'i deney ve 31'i kontrol grubu olmak üzere 62 öğrenciden oluşmaktadır. Deney grubu öğrencilerine geometrik düşünme alışkanlıklarını geliştirmeye yönelik öğretim ortamı sunulurken, kontrol grubu öğrencileriyle çoktan seçmeli sorular çözülmüştür. Araştırma verileri, geometrik düşünme alışkanlıklarını içeren ön test, son test ve kalıcılık testleri ve derinlemesine görüşmeler aracılığıyla toplanmıştır. Çalışmanın nicel verileri istatistik programıyla analiz edilirken; derinlemesine görüşmeler betimsel olarak analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar, tasarlanan öğretim ortamının öğrencilerin geometrik düşünme alışkanlıklarının geliştirilmesinde ve alışkanlıkların kalıcılığında etkili olduğunu göstermektedir. Yani, geometrik düşünme alışkanlıklarının geliştirilmesinde ve bu alışkanlıkların kalıcılaşmasında deney grubu lehine anlamlı fark olduğu belirlenmiştir. Sonuçlara dayalı olarak, geometrik düşünme alışkanlıklarına yönelik yapılabilecek çalışmalarla ilgili önerilerde bulunulmuştur.