Zeka oyunlarının 5-6 yaş çocuklarının dil gelişimine etkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ceyda Genişyürek

Danışman: PINAR BAĞÇELİ KAHRAMAN

Özet:

Bu araştırma okul öncesi dönem 5-6 yaş grubu çocukların dil gelişiminde zeka oyunlarının etkisini belirleyebilmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma bu amaç doğrultusunda, deneme modeli ile yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubu uygun örnekleme ile belirlenen 25 deney ve 27 kontrol olmak üzere toplam 52 çocuktan oluşmaktadır. Bu çocukların tamamı 2019-2020 eğitim ve öğretim yılında Muş ili Malazgirt ilçesinde okul öncesi eğitimi alan çocuklardır. Araştırma verilerinin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu ve Peabody Resim Kelime Testi kullanılmıştır. Araştırmanın deneysel bölümünde ise deney grubu çocuklarına 8 hafta ve 32 etkinlik saatini kapsayan zeka oyunları uygulaması yapılmıştır. Araştırma sürecinde elde edilen verilerin normal dağıldığı belirlenmiş ve deney ve kontrol gruplarının araştırma öncesindeki denkliklerini belirleyebilmek için bağımsız gruplar t testi kullanılmıştır. Ayrıca araştırma problemlerine yönelik analizler, Karışık Desenler İçin Varyans Analizi (Split-Plot ANOVA) kullanılarak yapılmıştır. Araştırma sonucunda deney ve kontrol grubundaki çocukların dil gelişimi puanlarında son test lehine anlamlı farklılaşma saptanmıştır. Ayrıca, deney grubu çocuklarının son test puanları kontrol grubu çocuklarına göre anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Deney grubunda yer alan kız ve erkek çocukların dil gelişimi puanlarında son test lehine anlamlı farklılaşma saptanmıştır. Ayrıca, kız çocuklarının son test puanları erkek çocuklarına göre anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Deney grubunda yer alan 5 ve 6 yaşındaki çocukların dil gelişimi puanlarında son test lehine anlamlı farklılaşma saptanmıştır. Ayrıca, 6 yaşındaki çocuklarının son test puanları 5 yaşındaki çocuklara göre anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Deney grubundaki çocukların dil gelişimi puanları daha önce okul öncesi eğitim alma durumuna göre incelendiğinde, son test lehine anlamlı farklılaşma saptanmıştır. Ayrıca, daha önce okul öncesi eğitim almış çocuklarının son test puanları daha önce okul öncesi eğitim almamış çocuklara göre anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Bu bağlamda zeka oyunlarının çocukların dil gelişimi üzerinde olumlu etkisi olduğu söylenebilir. Dolayısıyla, zeka oyunlarının okul öncesi dönem çocuklarının farklı gelişim alanlarına etkisine bakılması gerekmektedir.