Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sevda Gülşah Yıldırım
Danışman: MUAMMER DEMİREL
Özet:Değerler eğitimi hem son yılların popüler bilimsel çalışma alanı olması sebebiyle güncel hem de toplum yapısını olumlu veya olumsuz yönde etkileyebilecek gücü içinde barındırmasıyla önemli bir konudur. Yapılan ulusal çalışmaların genellikle betimsel özellikte olması, değerler eğitimi ile ilgili derinlemesine yapılacak bir araştırma ihtiyacını ortaya koymuştur. Buradan hareketle, bu çalışmada sosyal bilgiler öğretmenleri için uygulanabilir ve anlaşılabilir bir model önerisi geliştirmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda çeşitli disiplinlerin (felsefe, psikoloji, sosyoloji) değerler eğitimine ilişkin bakış açısı değerlendirilmiş, toplumun tarihi ve kültürel yapısı dikkate alınmış, mevcut değerler eğitimi yaklaşımları irdelenmiş ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin uygulamaları derin bir analize tabi tutulmuştur. Durum çalışması deseniyle tasarlanan çalışma, iki kısımdan oluşmaktadır. İlk kısımda 154 sosyal bilgiler öğretmeninden elde edilen verilerle ihtiyaç ortaya çıkarılmış; ikinci kısımda ise iki öğretmen ile derinlemesine çalışılarak model önerisi geliştirilmiştir. İhtiyaç analizinde açık uçlu soru formundan; model geliştirme aşamasında ise gözlem, vii görüşme ve günlük inceleme tekniklerinden yararlanılmıştır. Veriler sürekli karşılaştırmalı analiz ile çözümlenmiştir. Çalışma sonuçlarına bakıldığında, ihtiyaç analizi neticesinde yaşanan temel sorunlar içerisinden çözüme kavuşturulabilecek alan ortaya çıkarılarak ana problem durumu belirlenmiştir. İki sosyal bilgiler öğretmeninden elde edilen sonuçlara göre ise sürece dayalı bir model önerisi geliştirilmiştir. Söz konusu model önerisi, kazandırılacak değeri belirleme, uygulama ve değerlendirme aşamalarından oluşmaktadır. Model önerisi, öğrenciye kendi değerinin farkına varma fırsatı veren ama aynı zamanda öğretmenlere müdahale alanı oluşturan bir felsefeyi benimsemektedir. Model önerisi, öğrencilerin kazandığı değeri yaşantıya çevirmesine imkân verecek ortamlar oluşturulmasını ve böylelikle pekiştirilmesini önemsemektedir. Geleneksel ve modern değerler eğitimi yaklaşımlarının birleşimi olarak kabul edilebilecek bu model önerisinin her aşamasında öğretmenlerin dikkat etmesi gereken kriterler yer almaktadır. Değer içselleştirme adı verilen bu model önerisi, değerlerin neden kazanılması gerektiği konusunda öğrenciyi ikna etmeyi, değerleri öğrenciye benimsetmeyi, bu değerleri öğrencinin davranışına yansıtmasına imkân oluşturarak ve öğrencinin olumlu davranışını pekiştirerek değerin kalıcılığını sağlamayı amaçlayan bir model olarak tanımlanabilir.