Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÜSAME ANLAĞAN
Danışman: MEFAİL HIZLI
Özet:Osmanlı Devleti’nin tüm kurumlarının araştırılması ve insanlığın hizmetine sunulması bir ihtiyaç halini almıştır. Böylesi çalışmalarda ilk müracaat edilecek kaynaklardan biri de mahkeme sicilleridir. Bu siciller bölge insanları arasındaki dinî, ticarî, iktisadî, sosyal ve hukukî ilişkileri gösteren belgelerdir. Bu tez, B 230 nolu Bursa Mahkeme Sicili’ni esas alarak Bursa’nın 1789-1790 yıllarındaki durumunu ele almaktadır. Üç bölümden oluşan tezin birinci bölümünde Bursa ve Osmanlı Devleti’nin o dönemdeki yapısı hakkında kısaca bilgi verilmiş, incelenen B 230 nolu sicil kaydındaki belgelerin içeriğine göre konuyla ilgili eserlerden de istifade edilerek Osmanlı’ya başkentlik yapmış Bursa’nın özellikle sosyal hayatı ele alınmıştır. Belgeler, o dönemle ilgili önyargıya dayalı bazı kabulleri de çürüten önemli ve ilginç bilgiler içermekte, günümüzün tartışmalı bazı konularına ışık tutmaktadır. Buna göre Osmanlı kadını erkek esareti altında, eve hapsedilmiş, ekonomik özgürlüğü olmayan haklarını bilmeyen biri değildir. O, alım-satım yapan, hakkını arayan, gerektiğinde evliliği sona erdirici girişimlerde bulunan biridir. Yine bu sosyal hayat içinde müslim ve gayrimüslim unsurların bütün farklılıklarına rağmen varolan ve devam eden ticari ve kültürel ilişkilerini görüyoruz. İkinci bölümde ise belgeler, defterdeki sırası gözetilerek isimlendirilmiştir. Bu bölümde ayrıca bir indeks çalışması yer almaktadır. B 230 numaralı Bursa Mahkeme Sicili’nin latinizesi tezin son bölümünü oluşturmaktadır. Bu çalışma, benzerleri gibi bundan sonra yapılacak olan araştırmalara kolaylık sağlaması, güvenilir yeni veriler ve malzemeler sunması bakımından önem taşımaktadır.