Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, İLAHİYAT FAKÜLTESİ, İSLAM TARİHİ VE SANATLARI BÖL., Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DADASH MUTALLİMOV
Danışman: Mustafa Asım Yediyıldız
Özet:Bilindiği üzere Nadir Şah'ın ölümünden sonra Azerbaycan'da hanlıklar dönemi başlamıştır. 19. yüzyılın başlarında tam manasıyla bir hakimiyet mücadelesine sahne olan Azerbaycan coğrafyasında, gücünü kaybetmeye başlayan İran'la, bölgeyi ele geçirmeye çalışan Rusya uzun sürecek bir mücadelenin içine girmişlerdir. Azerbaycan'da siyasi bir birliğin olmaması Rusya'nın bölgedeki hedeflerini gerçekleştirmesini kolaylaştırmıştır. Bunu da "böl ve yönet" politikasıyla sağlamıştır. Azerbaycan coğrafyasına hakim olmak için Rusya ve İran arasında 1804'de başla-yan mücadele, 1828 yılında Türkmençay Antlaşması'nın imzalanmasıyla yeni bir döneme girmiştir. Kanaatimizce, bugün bölgede yaşanan birçok sorunun temelinde işte bu Türkmençay anlaşması yatmaktadır. Nitekim bu anlaşmayla Azerbaycan toprakları ikiye bölünmüştü. Öte yandan bu bölünmenin yanında dikkat çeken önemli sorunlardan birisi de her gün biraz daha çözümsüz bir hal alan Ermenistan sorunudur. Zira Rusya, 1828 Türkmençay Antlaşması'nın 15. maddesine dayanarak, İran, Osmanlı Devleti ve kendi kontrolündeki topraklarda yaşayan Ermenileri, sistemli bir şekilde Güney Kafkasya'ya göç ettirmiştir. Bu planlı hareket neticesinde bölgede yapay bir Ermeni devletinin temelleri atılmıştır. Böylelikle bu coğrafyada kendisine güvenilir Hristiyan bir müttefik bulma arayışında olan Ruslar, bölgeye Ermenilerin yerleştirilmesi neticesinde bu amaçlarına ulaşmışlardır.