M.Tayyib Okiç ve hadis ilmindeki yeri

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Behlul Kanaqi

Danışman: SALİH KARACABEY

Özet:

Hadis ilminin öğretimi Hz. Peygamber döneminden itibaren günümüze kadar devam edegelmiştir. İlk başlarda sırf hadis öğretiminden ibaret iken bu ilim gelişerek zamanla günümüzdeki halini almıştır. Hadis ilminin bugünkü haliyle mevcudiyeti müslüman alimlerin gayretlerinin bir sonucudur. Bu alimlerden biri de Muhammed Tayyib Okiç'tir. Bosna-Hersek'in Graçanica şehrinde doğmuş, ilk, orta ve yüksek tahsilini Saraybosna'da bitirmiş, lisansüstü çalışmalarını ise Paris'te yapmış olan Okiç, 1945 yılından sonra hep Türkiye'de yaşamış ve orada vefat etmiştir. 1949/1950 eğitim-öğretim yılında Ankara Üniversitesi, bünyesinde bir İlahiyat bölümü açmış ve orada Okiç'i dönemin ifadesiyle dogmatik bilimler kürsüsüne başkan olarak tayin etmiştir. 1969 yılına kadar Ankara Üniversitesi'nde kalan Okiç, bu üniversiteyle ilişiği kesilerek Konya İslam Enstitüsü'ne tayin edilmiştir. Daha sonra buradan da uzaklaştırılarak kısa bir sure boşta kaldıktan sonra Erzurum İlahiyat Fakültesi'ne tayın edilmiştir. İlk başlarda hadis, tefsir ve fıkıh dersleri verirken daha çok hadise yoğunlaşmıştır. Ailesi Bosna'da kalmasına rağmen onları asla unutmamış, irtibatını devam ettirmiştir. Ders verdiği öğrencilerini bile unutmayan bir tabiata sahip olan Okiç, dönemin birçok müsteşrikiyle de iletişimi sürdürmüştür. Hadis alanı dışında da çalışmaları bulunsa da Okiç'in temel çalışmaları hadis alanıyla ilgilidir. Hadiste birçok konuda geleneksel çizgiyi takip etmekle birlikte belli konularda kendi bakış açısını yansıtmaktan da geri kalmamıştır. Bugün gerek Türkiye gerekse Balkanlarda Okiç'in İslamî ilimlere dair görüşleri, öğrencileri tarafından temsil edilmekte ve halen günümüzdeki araştırmacılara ışık tutmaktadır. Bosna ile Türkiye arasında bir kültür köprüsü görevi gören Okiç. 9 Mart 1977 tarihinde Ankara'da vefat etmiştir. Nâşı Saraybosna'ya nakledilerek Bare mezarlığına defnedilmiştir.