Nano alfa sepiyolitin (lületaşı) kanser ve sağlıklı insan akciğer hücreleri üzerindeki in vitro sitotoksik, genotoksik ve radyobiyolojîk etkilerinin araştırılması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Çetin Akça

Danışman: TOLGA ÇAVAŞ

Özet:

Bu çalışmada alfa sepiyolitten (lületaşı) mükemmel özelliklere sahip doğal nano lifler üretilmiştir. Üretilen bu doğal nano liflerin floresan özellik sergilediği, deneylerde kullanılan hücrelerin ve hücre çekirdeklerinin içerisine girebildiği, sitoplazmada veziküllerin içerisinde biriktiği çekilen TEM ve Lazer Konfakal Mikroskop görüntüleriyle gösterilmiştir. Bu çalışmanın birinci aşamasında nano alfa sepiyolitin 1605120 Ligml aralığındaki konsantrasyonları her iki hücre hattına uygulanmış olup, XTT, Trypan Blue ve Muse Count Viability Testleri ile ortalama IC (6,25;12,5;25;50;75) değerleri belirlenmiştir. Bu doz değerleri ancak yüksek dozlarda hücreler üzerinde sitotoksik etki göstermiştir. Ayrıca nano alfa sepiyolitin BEAS-2B hücrelerine göre A549 hücrelerinde seçici bir özellik sergilediği bulunmuştur. Bu çalışmada artan doz konsantrasyonuna bağlı olarak nano alfa sepiyolitin neden olduğu sitotoksik etkinin nedenleri incelenmiş olup; ROS testinde hücre içi ROS miktarı ve Komet testinde ise DNA hasarının doz artışına paralel olarak arttığı görülmüştür. Ayrıca Annexın-V testi ile nano alfa sepiyolitin BEAS-2B hücrelerini hem erken apoptoza hem de geç apoptoza sürüklediği, A549 hücrelerinde ise sadece geç apoptoza sürüklediği görülmüştür. Bu çalışmanın ikinci aşamasında nano alfa sepiyolitin radyasyonla birlikte 1Gy, 1Gy+IC6,25, 1Gy+IC12,5, 1Gy+IC25, 2Gy, 2Gy+IC6.25. 2Gy+IC12.5, 2Gy+IC25 dozlarının BEAS-2B ve A549 hücreleri üzerindeki radyobiyolojik etkileri incelenmiştir. Uygulanan 1Gy ve 2Gy dozuna göre kombine uygulanan dozların radyasyon duyarlılığını artırdığı görülmüştür. A549 hücreleri ile BEAS-2B hücrelerinin benzer dozları kıyaslandığında, A549 hücrelerinin nano alfa sepiyolit ile birlikte önemli derecede radyosensitiv etki gösterdiği bulunmuştur. Burada doz artışı ile birlikte gerçekleşen sitotoksik etkinin ROS artışı ve DNA hasarı ile ilgili olduğu yapılan testler ile gösterilmiştir. Ayrıca nano alfa sepiyolit ile birlikte radyasyonun BEAS-2B hücrelerini hem erken apoptoza hem de geç apoptoza sürüklediği, A549 hücrelerinde ise daha çok geç apoptoza sürüklediği Annexın-V testi ile bulunmuştur. Birinci ve ikinci aşamadaki apoptoz bulgmları ikili boya yöntemiyle ile de morfolojik olarak desteklenmiştir. Sonuçta nano alfa sepiyolitin hem biyouyumlu hem de radyosensitiv bir madde olduğu bulunmuştur.