Almanya ve Polonya tarihsel ve güncel ilişkisi bağlamında Avrupa Birliği sisteminin denge ve denetim mekanizması ile meşruiyet sağlama yeteneğinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Kadri Bahtiyar

Danışman: İBRAHİM CANBOLAT

Özet:

Çalışmamızın temel araştırma konusu Avrupa Birliği'nin (AB) denge ve denetim sisteminin meşruiyet sağlama yeteneğinin analizidir. Avrupa Birliği birçok çalışmanın konusu olmuştur ancak sistemin "kendine özgülüğü" ve "denge-denetim mekanizması ile meşruiyet sağlama yeteneği, AB üyesi Almanya ve Polonya gibi iki ülkenin tarihsel ve güncel ilişkileri bağlamında ilk kez değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Çalışmamız giriş ve sonuç bölümleri hariç, üç bölümden oluşmuştur. Giriş kısmında bizi bu incelemeye iten kalkış noktamızı belirterek, amaç ve kısıtlamalarımız çerçevesinde konumuzun çözümlenmesinde kullanılacak metot hakkında bilgi verilmiştir. Birbirinden ayrı olarak kurgulanmış ama çözümlememiz için aynı düzlemde birleştirilecek olan üç bölümün Birincisinde, "Avrupa Birliği'nin Kendine Özgülüğü" ve "Avrupa Birliği Sistemi" adı altında sunulan iki ana başlıkta "Nedir Bu Avrupa Birliği?" sorusunun cevabı araştırılmaya çalışılmıştır. Bunun ortaya koyulması için de, öncelikle Avrupa Birliği'nin kendine özgülüğü üzerinde durulmuştur. Birliğin uluslarüstü tek kurumsal yapı olması, üye ülkelerin ulusal çıkarlarının Birlik bünyesinde yeniden tanımlanması ve bu bağlamda ortak çıkar "iradesi" ile ulusal egemenliğin bir "üst otoriteye devri", çalışmamızın Avrupa Birliği tanımının temelini oluşturmaktadır. İkinci Bölümde, Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski'nin ifade ettiği "hegemonya" kavramının tarihsel, epistemolojik ve ontolojik temellerini, değişik tanım ve teorilerini incelemenin, çalışmamızın teorik temellerinin ve metodolojisinin anlamlandırılmasına katkı sağlayacağı düşünülerek, hegemonya kavramının analizi yapılmıştır. Üçüncü Bölümünde, Avrupa Birliği'nin denge-denetim mekanizması ile meşruiyet sağlama yeteneği, AB üyesi iki ülke olan Almanya ve Polonya'nın tarihsel ve güncel ilişkileri bağlamında değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Bu değerlendirme bize ortaya koyduğumuz Avrupa Birliği siyasal sisteminin, denge ve denetim mekanizması ile ortaya koyduğu entegrasyonun, tarihte ağır düşmanlıklar yaşamış iki ulus üzerindeki yansımalarını tespit etme fırsatı vermiştir. Çalışmamızda elde ettiğimiz bilgi ve bulgular neticesinde, Avrupa Birliği'nin, mevcut kurum ve kuruluşlarıyla oluşturduğu denge ve denetim sistemi ve gelişim süreci tecrübelerinin oluşturduğu müktesebatı ile "meşruiyetini" büyük ölçüde sağladığı sonucuna varılmıştır.