Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 1998
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Fatoş Atasoy
Danışman: SONGÜL SONAL
Özet:Raf ömrü veya eski deyimle "Miat", Dünya Sağlık Örgütü (WHO)'nun tanımında "ilaçların kullanılabilecekleri en son tarih" olarak belirtilmektedir. Ülkemizde tüm ilaçlatın üzerinde son kullanma tarihinin belirtilmesi zorunludur. İlacın son kullanma tarihi belirlenirken raf ömrünü etkileyen pek çok faktör değerlendirilir. Raf ömrü olarak belirtilen süre sonunda dışarıdan ısı, ışık ve havarim etkisi, içeriden ise maddenin bileşimine giren yardımcı maddeler veya birden fazla etken maddenin birbirlerine etkileriyle etken madde miktannda ve aktivitesinde bir azalma görülür. Bu çalışmada, veteriner ilaçlarında pazarın önemli bölümünü oluşturan kemoterapötik ilaçlardan ampisilin, sülfadiazm-trimetoprim ve oksitetrasiklin içeren preparatların son kullanma tarihlerinden itibaren geçen süreye bağlı olarak Türk Farmakopesi, İngiliz Veteriner Farmakope ve Amerikan Farmakopesinde bildirilen yöntemlere göre etken madde miktarları belirlendi. Etken madde analizi yapılan toplam 38 adet veteriner antibiyotik müstahzanndaki etken madde miktarlarına bakıldığında, 8 tanesinin (%23) farmakope linntlerinin dışmda kaldığı görüldü. Ampisilin örneklerinde kayıp oram en fazla %15.83 olarak bulundu. Sülfadiazm-trimetoprim numunelerinde etken madde kayıp oram trimetoprim için en fazla %62, sulfadiazin için %80 olarak tespit edildi. Oksitetrasiklin numunelerinde ise etken madde miktarındaki en yüksek kaybm %23 olduğu, bunların %27.7'sinin farmakope liımtlerinin dışmda olduğu görüldü.Çalışma sonucunda miyadı dolan antimikrobiyal ilaçlardaki elken madde miktarı kayıplarının, büyük oranda ilaçların kullanılabilirliği sınırlan içinde kaldığı ve farmakope limitlerinde olduğu saptandı.