Celali kuşatması altında Bursa

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Tahsin Şahin

Danışman: SEZAİ SEVİM

Özet:

17. yüzyıl tüm dünyada pek çok alanda değişim ve dönüşümlerin yaşandığı önemli bir dönemdir. Bu değişim ve dönüşümler beraberinde pek çok tepkiler getirmiştir. Osmanlı İmparatorluğu da bu değişimi yaşayanlardan devletlerden biridir. Celali İsyanları Osmanlı İmparatorluğu'nda ortaya çıkan bu değişimlerin tepkisi olarak değerlendirilebilir. Doğrudan Hanedanı ya da devleti hedef almayan bu isyanları, bugünün dinamikleri ile anlamak mümkün değildir. Celali grupları içerisinde toplumun hemen her sınıfından insanları görmek mümkündür. Bu insanların ortak bir amacının olduğunu söylemek zor olsa da temelde daha iyi yaşam şartlarına kavuşmak arzusu ortak amaç olarak görülebilir. Celalilerin amaçları göz önüne alındığında Bursa'nın Celalilerce istila edilmesinin belli amaçlar dahilinde olduğu düşünülmektedir. Devlet ile pazarlık ederek iyi mevkileri elde etmek isteyen Celaliler için Bursa önemli bir pazarlık noktası olmuştur. Anadolu'nun en büyük şehri ve imparatorluğun en önemli ticaret merkezlerinden biri olan Bursa, 1607'de Kalenderoğlu Mehmed Bey'in lideri olduğu Celali birliklerince istila edilmiştir. İstila süresince Celali liderinin elçileri sürekli İstanbul'a giderek Kalenderoğlu'na tekrar yeni bir idari görev verilmesi için pazarlık etmiştir. Bursa'nın Celali İsyanlarından çok fazla etkilenmediği savunulmaktadır. Ancak bu çalışma kapsamında okunan kaynaklar neticesinde Bursa'nın maruz kaldığı tahribatın bilinenden daha çok olduğu tespit edilmiştir. Yaklaşık iki ay süren bu istila boyunca şehrin doğusunun büyük kısmının tahrip edildiği görülmüştür. Ayrıca Celali istilasından hemen sonra Bursa'da yeni bir istilayı engellemek için bir sur inşa edilmiştir. Bu araştırmada bu surun haritası çıkarılmıştır.