Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 4-5 yaş çocukların bakış açısı alma düzeyleri ile anne tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hande Halavurt

Danışman: ELVAN ŞAHİN ZETEROĞLU

Özet:

Okul öncesi dönem olarak adlandırılan 0-6 yaş dönemi çocukların bedensel, zihinsel, sosyal-duygusal açıdan gelişimleri açısından oldukça önemlidir. Çocuğun bir başkasının bakış açısından durumu algılayabilmesi, empati kurma becerisi de bu kritik yaş döneminde gelişmeye başlamaktadır. Bunun yanısıra bu dönem çocuklarının davranış ve kişilik geliştirmesinde anne ve baba tutumlarının etkisi büyüktür. Bu nedenle bu çalışmanın amacı, okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 4-5 yaş çocukların bakış açısı alma düzeyleri ile anne tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu Bursa ilinin vii Osmangazi ve Nilüfer ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı üç bağımsız anaokulunda bulunan 4-5 yaş grubundaki 200 çocuk ve anneleri oluşturmaktadır. Araştırmada çocuklarla birebir görüşme yapılarak Aslan ve Köksal Akyol (2016) tarafından geliştirilen “Çocuklar İçin Bakış Açısı Alma Testi” kullanılmıştır. Annelere ise kişisel bilgi formu ve Kapçı ve Demirci (2009) tarafından Türkçe’ye uyarlanmış, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış olan, 2-13 yaş grubunda çocuğu bulunan ebeveynlerin tutumlarını ölçen “Anne Babalık Stilleri ve Boyutları Ölçeği” uygulanmıştır. Araştırma nicel desende yürütülmüş olup elde edilen verilen IBM SPSS Statistics Version 22 paket programı ile analiz edilmiş gruplar arasındaki farklılıklar incelenirken Mann Whitney U ve Kruskal Wallis-H testlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 4-5 yaş çocukların bakış açısı alma düzeyleri ile anne tutumları arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. İstatistiksel açıdan anlamlı olmamakla birlikte 4 ve 5 yaş çocuklarında bakış açısı alma durumu karşılaştırıldığında 5 yaşındaki çocukların bakış açısı alma alt boyut puanları 4 yaşındaki çocuklara göre yüksektir. İstatistiksel açıdan anlamlı olmamakla birlikte demokratik tutuma sahip olan ailelerin çocuklarının bilişsel ve duygusal bakış açısı alma düzeyleri daha yüksek çıkmıştır. Çocukların cinsiyetlerine göre değerlendirildiğinde ise istatistiksel olarak anlamlı olmamakla birlikte erkek çocuklarda algısal ve bilişsel bakış açısı alma puanının; kız çocuklarda ise duygusal bakış açısı alma puanının daha yüksek olduğu görülmektedir.