1878-1914 yıllarında Balkanlar ve Kafkasya'dan gelen ikinci kuşak göçmen kadınların kültürleşme süreci (Bursa vilayeti İnegöl kazası örneği)


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ayşenur Bilge Zafer

Danışman: NURCAN ABACI

Özet:

1878-1914 yılları Osmanlı Devleti'nin çözüldüğü, savaş ve göç olgusunun yaşandığı bir dönemdir. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı ve Balkan Savaşları'nın ardından Balkanlar ve Kafkasya'daki topraklarını terk etmek zorunda kalan insanlar Anadolu'nun farklı alanlarına göç etmişlerdir. Bu bağlamda İnegöl ve çevresi de göç eden Müslüman nüfus için yeni bir yurt olmuştur. İnegöl ilçesi Balkan ve Kafkas göçmenlerinden pek çok farklı grubu barındırmaktadır. Araştırmada 1878–1914 yıllarında Balkanlar ve Kafkasya'dan İnegöl'e gelen göçmen kadınların kültürleşme süreci ve bu sürecin sonuçları incelenmiştir. Kültürleşme süreci sonucunda ortaya çıkan "bütünleşme" olgusu ve bu olgunun ortaya çıkmasını sağlayan faktörler ele alınmıştır. İnegöl örneğinde farklı göçmen gruplarının Türk kimliği altında birleştikleri ve yeni bir toplum oluşturdukları vurgulanmıştır. Çalışmada tarihsel veriler ile katılımcı araştırma sonucu elde edilmiş verilerin birlikte kullanıldığı bir yöntem uygulanmıştır. Mevcut literatür ile birlikte Osmanlı arşiv belgeleri ve Salnameler gibi birinci el kaynaklara başvurulmuştur. Ayrıca İnegöl yöresinde yaşayan göçmenlerle sözlü tarih görüşmeleri yapılmıştır. Bu görüşmelerden elde edilen veriler, tarihsel arka plan üzerine yapılan çalışmalar sonucu elde edilmiş veriler ile birlikte değerlendirilmiştir. Birinci bölümde; tezin teorik altyapısı ele alınmış, göç ve kültürleşme kavramları ayrıntılı bir biçimde tanıtılmıştır. İkinci bölümde; göçlerin tarihsel arka planına yer verilmiş, Balkanlar, Kafkasya ve İnegöl'e ilişkin genel bilgiler sunulmuştur. Üçüncü bölümde; 1878-1914 yılları arasında yaşanan göç süreçleri ve gelen göçmenler İnegöl boyutuyla birlikte ele alınmıştır. Dördüncü bölümde ise, önceki bölümlerde elde edilen veriler ışığında, sözlü tarih görüşmeleri yoluyla elde edilen veriler değerlendirilmiş, İnegöl bölgesi göçmenlerinin kültürleşme süreci, bu süreci etkileyen faktörler ve kültürleşme sürecinin sonuçları açıklanmaya çalışılmıştır.