İlköğretim 6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan olaya dayalı türlerdeki unsurların öğrencilerin yazılı anlatımlarına aktarımı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ELİF KÖSE

Danışman: HATİCE ŞAHİN

Özet:

Bu çalışmada ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin olaya dayalı türlerdeki unsurları yazılı anlatımlarına aktarmadaki düzeylerini belirlemek amaçlanmıştır.Bu amaçla, M.E.B. 6-8. sınıflar Türkçe Dersi Öğretim Programı (2006) kapsamında 6. sınıfta yer verilmesi gereken türlerden olaya dayalı olanlar (hikâye, masal, fabl, tiyatro) saptanmış; bu türlerde bulunan unsurlar gerekli kaynak taraması ve uzman görüşleri sonucu belirlenmiştir. Her bir türün özelliklerine göre belirlenen bu unsurlar, üç farklı ilköğretim okulundaki 6. sınıf öğrencilerinin kompozisyonlarındaki kullanım düzeyinin tespit edilmesi için puanlama ölçeklerine dönüştürülmüştür. Kişisel bilgi formu uygulanarak öğrencilerin ebeveynlerinin eğitim durumu ve mesleği, ailenin aylık geliri, kardeş sayısı, süreli yayın alımı gibi kişisel bilgilerine de başvurulmuş, olaya dayalı türleri anlama ve yazılı anlatımlarına aktarma başarılarının bu değişkenler açısından anlamlı farklılık gösterip göstermediği araştırılmıştır.İlköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin hikâye, masal, fabl ve tiyatro kompozisyonlarında temel unsurlar açısından çeşitli eksiklikler saptanmıştır. Bağımsız değişkenler açısından ise anlamlı farklılık gösteren başlıca değişken cinsiyet olmuştur. Kız öğrenciler, hikâyenin giriş bölümünü oluşturmada, masallardaki kişilerin fiziki, ruhi portrelerini oluşturmada, masaldaki yer unsuru kullanımı açısından, tiyatrolardaki asıl kişilerin tanıtılmasında ve ana fikir unsurunu tiyatro kompozisyonlarında bulundurmada erkeklerden daha başarılı bulunmuştur.Yazma eğitimi sürecinde olaya dayalı türlerdeki örnekler mümkün olduğunca çoğaltılmalı, öğrencilerin farklı metin örnekleriyle karşılaşmaları sağlanmalıdır. Bu örnekler öğrencilerin gelişim dönemi göz önünde bulundurularak ilgi ve ihtiyaçları doğrultusunda olmalı, metin seçimine bu noktada dikkat edilmelidir.