Nilüfer bölgesinde hipertansiyon prevalansı ve etki eden etmenler


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DİLNAZ SARISÖZEN

Danışman: KAYIHAN PALA

Özet:

Hipertansiyon bulaşıcı olmayan kronik hastalıkların en önemlilerinden biridir. Bu çalışmanın amacı Nilüfer Halk Sağlığı Eğitim ve Araştırma Bölgesi'nde (NHSEAB)hipertansiyon prevalansını, hipertansiyonla kan yağları arasındaki ilişkiyi belirlemek ve hipertansif bireylerin farkında, tedavi ve kontrol altında olma oranlarını saptamaktır. Bu amaçla bölgedeki mahalle ve yaş gruplarına göre tabakalandırılmış kesitsel nüfus çalışması planlanmış, sistematik örneklemeyle 30 yaş ve üzerinde 867 kişi seçilmiş, 820'sine ulaşılmıştır. Bu bireylerle daha önce pilot çalışması yapılmış olan anket doldurulmuş; ağırlık,boy ve kan basınçları ölçülmüş ve kan örnekleri alınmıştır. Kan basıncı sistolik 140 ve/veya diyastolik 90 mmHg ve üzerinde ölçülenler ve anti hipertansif ilaç kullananlar hipertansif kabul edilmiştir. Hipertansiyon prevalansı kadın ve erkeklerde farklı (sırasıyla %42,2 ve %30,8 , p=0,001) ve genelde %36,8 bulundu. Hipertansif bireylerin %37,4'ünün hastalığının farkında olmadığı, farkında olanların ise %57,7'sinin tedavi gördüğü ve bunların yalnız % 26,6'sının kontrol altında olduğu saptandı. Çalışmada %34,0 oranında hiperkolesterolemi, %22,1 hipertrigliseridemi, %12,4 düşük HDL düzeyi, %27,4 yüksek LDL düzeyi saptandı. Vücut-kitle indeksi (VKİ) 25kg/m2 ve üzerinde olanların oranı %70,5'ti.Lojistik regresyon analizi sonunda hipertansiyonun, yaş, VKİ, kan trigliserid düzeyi ve ailede diabetes mellitus öyküsü olmasıyla pozitif; eğitim ve iş (gelir) durumu ile negatif ilişkili olduğu olduğu saptanmıştır. Cinsiyet, sosyal güvence, medeni durum; ailede hipertansiyon, kalp hastalığı veya hiperkolesterolemi varlığı; sigara, alkol kullanımı;beslenme ve egzersiz yapma alışkanlıkları ile ilişkisi bulunmamıştır.Elde edilen değerler sorunun boyutunu göstermesi açısından önemlidir. Hipertansiyon ve neden olduğu hastalıklarla ilgili daha kapsamlı izleme çalışmalarına gereksinim vardır.İvedilikle tüm yaş gruplarına yönelik korunma ve önleme programları geliştirilmelidir.