Anoreksijenik peptit sentezleyen nöronlarda östrojen reseptör ekspresyonunun immünohistokimyasal olarak belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NERGİS COŞKAN

Danışman: Özhan Eyigör

Özet:

Dişilerde üreme fonksiyonu besin alımı ile yakından ilişkilidir çünkü dişilerde üreme fonksiyonu yüksek enerji kullanımı gerektirir. Phoeniksin (PNX), R-Spondin 1 (RSPO-1) ve R-Spondin 3 (RSPO-3) besin alımını baskılayan anoreksijenik peptitlerdir ve hipotalamusta yerleşik nöronlar tarafından sentezlenir ve salgılanır. Östrojen ise metabolizma ve enerji homeostazında rol oynayan, ovaryumdan salgılanan önemli bir hormondur. Nükleer reseptör protein ailesine ait ER-α, ER-β ve GPER olmak üzere üç tip reseptörü vardır. Bu çalışma anoreksijenik peptit sentezleyen nöronların periferik östrojen sinyalini almak için ER-α ve/veya ER-β reseptörlerini eksprese edip etmediğini ve östrojenin miktarına göre reseptör miktarındaki değişiklikleri saptamayı amaçlamıştır. Bu amaçla, Phoeniksin, RSPO-1 ve RSPO-3 nöronları ile ER-, ER-β kolokalizasyonu, yüzen kesitlerde ikili immünohistokimyasal tekniği kullanılarak araştırılmıştır. Çalışmada erişkin 200-250g Wistar türü sıçanlar kullanılmıştır. ER-, ER-β içeren Phoeniksin, RSPO-1 ve RSPO-3 nöronlarının tüm Phoeniksin, RSPO-1 ve RSPO-3 nöronları içerisindeki oranı hesaplanmıştır. Ventromedial çekirdekte Phoeniksin nöronlarındaki ER-için proöstrus ve ovariektomi grupları arasında istatiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Supraoptik çekirdekte RSPO-3 nöronlarındaki ER-β için proöstrus ve ovariektomi grupları arasında istatiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Ayrıca hipotalamusta östrojen reseptörlerini eksprese eden Phoeniksin, RSPO-1 ve RSPO-3 nöronların yüzdesi proöstrus ve ovariektomi grupları arasında karşılaştırıldığında ovariektomi grubunda ER-ve ER-β arasında istatiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Ancak proöstrus grubunda bulunamamıştır. Sonuç olarak Phoeniksin, RSPO-1 ve RSPO-3 nöronlarında ER-ve ER-β literatürde ilk defa gösterilmiş olup bu nöronların aktivitesini ER-ve ER-β üzerinden etkileyebileceği düşünülmüştür.