Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: AYÇA EROL
Danışman: Ayşegül Amanda Jane Audrey Yeşilbursa
Özet:
Bu durum çalışmasında, Türkiye'deki bir özel lisedeki öğrencilerin diller arası geçiş sebeplerinin ve fonksiyonlarının öğrencilere uygulanan bir anket ve hem öğretmen hem de öğrencilerle gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış görüşmelerin analiz edilerek bulunması amaçlanmıştır. Othman'ın (2015) Machaal (2012) ve Al-Nofaie (2010) araştırmalarından geliştirmiş olduğu ve Appel ve Muysken'in (2006) diller arası geçiş fonksiyonları modeline göre organize edilmiş diller arası geçiş anketi aracılığıyla toplanan nicel veriler ANOVA ile analiz edilmiş, 12 öğrenci ve 4 öğretmen ile gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış görüşmeler söylem analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Araştırmaya, Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Programına göre A1, A2, B1 ve B2 seviyelerindeki 217 adet 9, 10 ve11. sınıf öğrencileri katılmıştır. Kendilerine uygulanan anket sonrasında, farklı seviyelerden rastgele seçilmiş 12 öğrenci ile ve araştırmanın yapıldığı okulda çalışmakta olan 4 İngilizce öğretmeni ile gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış görüşmelerin tamamı yazıya dökülmüş ve içerik analizi yapılmıştır. Bu karma yöntem çalışması kullanılan araştırmada öğrencilerin diller arası geçiş sıklığı ve cinsiyetleri, yaşları, dil yeterlilik seviyeleri, dil öğrenim eğitim geçmişleri, yurtdışında bulunmuş ya da yaşamış olmaları arasında bir bağlantı olup olmadığı bulunması amaçlanmıştır. Yapılan çalışmanın nicel sonuçları öğrencilerin, İngilizce derslerinde zor konuları açıklamak, yanlış anlamaları önlemek, uygun İngilizce bir karşılık bulamamak, kendini açıkça ifade etmek ve Türkçe (anadilde) tartışılması daha uygun olan konuları tartışmak gibi çeşitli sebeplerle diller arası geçiş yaptığını göstermiştir. Yarı yapılandırılmış görüşme sonuçlarına göre öğrencilerin diller arası geçiş yapma nedenleri kelime yetersizliği, kendini açıkça ifade etmek, duygularını ifade etmek, aktiviteleri daha kolay yapmak ve şakalaşmak, öğretmenlere göre öğrencilerin diller arası geçiş yapma nedenleri ise kelime yetersizliği, kendini açıkça ifade etmek, stresi azaltmak, şakalaşmak, kişisel meseleleri konuşmak, dikkat çekmek ve aktiviteleri kolayca yapmak olarak bulunmuştur. Öğrencilerin diller arası geçiş yapma sıklığı ile bulundukları sınıf seviyesi, yurtdışında yaşamış olmak ve dil öğrenim geçmişleri arasında korelasyon bulunmamışken, öğrencilerin dil yeterlilik seviyeleri, yaşı ve yurtdışında bulunmuş olma tecrübesi arasında pozitif korelasyon bulunmuştur. Anahtar kelimeler: Diller arası geçiş, diller arası geçiş nedenleri, diller arası geçiş fonksiyonları, ana dil kullanımı.