Bursa-İnegöl, Şehitler Köyü Alevi-Bektaşi’lerinde kültürel aktarım sürecinde rol alan müzik pratikleri: Gençlik Kurbanı Cemi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Turgay Yıldırım

Danışman: Ersen Varli

Özet:

Bu araştırmada, Alevi-Bektaşi toplumunda kültürel aktarım sürecinde yer alan müzikal pratiklerin rolüne yönelik tespitler yapılması amaçlanmaktadır. Araştırmanın evrenini Bursa’nın İnegöl ilçesi Şehitler köyünde yaşayan Alevi toplumu, örneklemini ise köyde her yıl düzenlenen “Gençlik Kurbanı Cem” ritüeli oluşturmaktadır. Araştırmada saha çalışması yöntemi kullanılmış, elde edilen veriler katılımcı gözlem, kişisel görüşmeler ve ilgili literatür taramasından sonra bir araya getirilmiştir. Kendi içerisinde dört bölümden oluşan bu araştırmanın birinci bölümünde, kuramsal çerçeveyi oluşturan Alevilik, kültür, kültürleme, kültürel aktarım, kültürel bellek ve kurban gibi kavramlar hakkındaki teorilere ve görüşlere yer verilmiştir. Araştırma sahasını oluşturan Şehitler köyü, demografik ve kültürel özellikleri bağlamında ikinci bölümde incelenmiştir. Üçüncü bölümde Cem ritüelleri, müzikal yapı, nefes kavramı ve kültürel aktarımın önemli öznesini oluşturan kadın nefesleri ele alındıktan sonra tezin son bölümü olan dördüncü bölümde ise, doğal bir kültürel aktarım ortamı ve uygulaması olarak ele alınan “Gençlik Kurbanı Cemi”nin içeriği ve uygulama biçimi hakkında bilgilere yer verilmiştir. Araştırmanın sonuç bölümünde ise, tespit edilen veriler maddeler halinde sıralanmıştır. Ayrıca ekler kısmında sahada derlenen “Şıh Semahı” isimli ezginin notasına, kadınların seslendirmiş oldukları nefeslerin sözlerine ve konuyla ilgili çeşitli terimlerin açıklamalarına yer verilmiştir.