Lise gençliğinde Allah inancının gelişimi ve eğitiminde etkili olan faktörler


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, İLAHİYAT FAKÜLTESİ, FELSEFE VE DİN BİLİMLERİ BÖL., Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: KEVSER BAYTEMUR

Danışman: Turgay Gündüz

Özet:

Lise yıllarında gençler, yakın çevresinden edindiği bilgi ve kazanımları, kendi akıl süzgecinden geçirerek yeniden değerlendirmeye alır. Dinî bilgi ve inançlarını eleştiriye tabi tutan ve ön öğrenmelerini gözden geçiren genç, bazı noktalarda şüpheye düşebilir. Başta Allah inancı olmak üzere dinî konularda mantıksal temellendirme ihtiyacının belirdiği bu süreçte, gençlerin sahip olduğu Tanrı tasavvurunu ve bu tasavvurun oluşumunda etki eden faktörleri belirlemek büyük önem arz eder. Bu önemden hareketle araştırmamızın amacı; lise gençliğinde Allah inancı gelişimini olumlu veya olumsuz yönde etkileyen faktörleri incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında, Bursa il merkezinde, ortaöğretim düzeyindeki 7 farklı okulda öğrenim gören 910 lise öğrencisine anket uygulanmıştır. Din öğretiminin yoğunluğu ve akademik başarı açısından farklılık arz eden okullar çalışmaya dâhil edilmek istendiği için amaçlı örnekleme yöntemi tercih edilmiştir. Belirlenen çalışma evreninden alınan örneklemin rastgele örnekleme yoluyla belirlenebilmesi için ise, kümelere göre örnekleme (tek aşamalı küme örneklemesi) yöntemi kullanılmıştır. Lise gençliğinin sahip olduğu Allah inancı yaş, cinsiyet, okul başarısı, ailevî faktörler (anne babanın eğitim düzeyi, din ve inançlara karşı tutumu vs.), kurumsal din öğretimine yönelik tutumlar vb. gibi çeşitli değişkenler açısından incelenerek, betimsel ve ilişkisel analiz yöntemleriyle açıklanarak yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda genel olarak ailenin, özelde ise anne babanın din ve inançlara karşı tutum ve yaklaşımlarının, gençlerin öğrenim gördükleri lise türünün (İmam Hatip, Fen, Sosyal Bilimler ve diğer liseler) DKAB/İHL meslek derslerine ve öğretmenlerine yönelik algının ve okul dışında herhangi bir yerden din eğitimi almış olma durumunun lise gençliğinde Allah inancının gelişimi ve eğitiminde etkili olduğu görülmüştür.