Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÖZDE KIRLI ÖZER
Danışman: Arzu Çahantimur
Özet:Katmanlı kentlerde geçmişi anlamak ve geleceği planlamak için gerçekleştirilen bilimsel araştırmalarda kullanılan yöntemler genel olarak katmanlı dokunun tarihsel ve mekânsal gelişimine odaklanmaktadır. Fiziksel ve tarihi gelişime odaklanan bu çalışmalar katmanlı kentin, şekillendiren ve kullanan insan için anlamını ve değerini araştırmakta yetersiz kalmaktadır. Bu eksikliğin giderilmesi amacıyla tez kapsamında katmanlı kent ile insan arasında gerçekleşen etkileşimin çok boyutlu yapısını incelemek ve kentsel mirasın korunarak sürdürülmesine yönelik öneriler geliştirmek için katmanlı kentlerin zaman, mekân ve insan boyutlarını bütüncül bir bakış açısıyla ve fenomenolojik bir yaklaşımla ele alan bir model önerisi sunulmaktadır. Çalışmanın amaç, kapsam ve yönteminin açıklandığı giriş bölümünün ardından ele alınan temel kavramların literatürdeki yeri ikinci bölümde aktarılmıştır. Bu bölümde öncelikle kent ve katmanlı kent kavramları zaman-mekân-insan etkileşimi çerçevesinde değerlendirilmiştir. Katmanlı kentlerin sürdürülebilirliğini sağlamaya yönelik çalışmalar sürdürülebilir koruma ve gelişme yaklaşımlarıyla birlikte ele alındıktan sonra, bu süreçte kentsel arkeolojinin ve çevresel psikolojinin yeri irdelenmiştir. Bölüm sonunda ortaya koyulan kavramsal çerçevenin ardından üçüncü bölümde, ilk olarak kavramlar arası ilişkilerin irdelenmesinde yararlanılan bilimsel yaklaşımlar ve yöntemler tanıtılmıştır. Bu bölümde tez kapsamında geliştirilen ‘Katmanlı Kentlerin Sistematik Çözümlenmesi’ modeli, içerdiği pragmatik yöntem; Kentsel Arkeoloji ve fenomenolojik yöntem, Basit Sistematik uygulama adımlarının tariflenmesiyle detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Dördüncü bölümde, modelin İznik katmanlı kentinde uygulanmasıyla elde edilen, kentin katmanları ve kentin anlamına dair bulgular modelin uygulama adımlarıyla ilişkilendirilerek sunulmuştur. Dördüncü bölümün sonunda, elde edilen bulgulara dayanılarak İznik katmanlı kentinin sahip olduğu mimari ve kültürel miras değerlerinin sürdürülebilir korunmasına yönelik öneriler geliştirilmiştir. Sonuç bölümünde, teorik çalışmalar ve alan çalışmasından elde edilen sonuçlar aktarılmış, önerilen modelin katmanlı kent araştırmalarındaki yetkinliğiyle birlikte potansiyelleri ve zayıf yönleri tartışılmış, geliştirilmesine ve gelecek uygulamalara yönelik düşünceler paylaşılmıştır.