Politik felsefede Nihilizm sorunu: Nietscheci bir tartışma


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2005

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DERDA KÜÇÜKALP

Danışman: ALİ YAŞAR SARIBAY

Özet:

Nihilizm, çağdaş politik felsefenin en önemli sorunudur. Genel olarak nihilizm,yaşamın yadsınması anlamına gelir. Yaşamın yadsınması, politik felsefe açısından üç temel sorun içerir. Bu sorunlar, bireyin çözülmesi, farklı yaşam tarzlarının yadsınması ve yeni olanın engellenmesidir. Nietzsche'ye göre, nihilizm, Batı metafiziğine ait bir sorundur. Batı düşüncesi, gerçek-görünüş ayırımı üzerinde temellendiğinden dolayı, nihilistik bir mantığı içerir. Batı düşüncesinde tarih dışı gerçek dünya lehine yaşam inkâr edilir. Nietzsche bu inkar nedeniyle,nihilizmi Batı düşüncesi ve kültürünün bir yazgısı olarak görür. Bu yazgı, modern dönemde açığa çıkmıştır. Gerçek dünyayı karakterize eden değerler, değersizleşmiştir. Nietzsche budurumu Tanrı öldü sözü ile dile getirir. Nietzscheci perspektifte modern düşünce Batı metafiziğinin seküler bir formu olduğuiçin, nihilistiktir. Aynı şekilde modern politik düşünce de, Hıristiyan ahlâkının seküler bir formudur. Modern devlet, Hıristiyan Tanrısının yerini alırken, liberalizm, sosyalizm ve anarşizm gibi demokratik ideolojiler de Hıristiyan dünya yorumunun yerini almıştır. Nietzsche modern devleti ve modern ideolojileri eleştirir. Çünkü onlar, yaşamı yadsıyıcı dünya görüşleridir. Nietzsche nihilizmi bir sorun olduğu kadar bir fırsat olarak da görür. Ona göre,Tanrının ölümü, yeni değerlerin yaratılması için bir fırsattır. Bu tespit, Nietzsche'nin pozitifetiği ve pozitif politik düşüncesine temel teşkil eder. Nietzsche, nihilizm sorunuyla mücadelede yaşamı onaylayıcı bir etik önerir. Nietzsche'nin etiği nihilistik olmayan bir politik düşünce ve pratik açısından önemlidir. Öte yandan Nietzsche'nin güç felsefesi de çağdaş demokrasi teorisi açısından birtakım açılımlara sahiptir. Nietzsche'nin felsefesi, kimlik ve farklılık politikalarını destekler.