Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YUSUF KAMİL ÖZDAĞ
Danışman: Kerime Üstünova
Özet:Bu tez çalışmasında neden ile sonuç arasındaki yakın, bağımlı ve ardıl ilişki belirlenmeye çalışılmıştır. Duygu ve düşüncelerin tutarlı, eksiksiz ve sağlıklı biçimde aktarılabilmesi için gerekli yollardan biri de ifadenin neden-sonuç ilişkisi içerisinde akla uygun olmasıdır. Bu şekilde gerçekleşen bir iletişimde vericinin vermek istediği ileti, alıcı tarafından daha kolay anlaşılabilir ve bu sayede sağlıklı bir iletişimden söz edilebilir. Neden ile sonuç arasındaki ilişkinin kavranabilmesi için felsefi ve tasavvufi açıdan nedenselliğin nasıl algılandığı belirlenmelidir ki bu çalışmada Gazâlî ve David Hume'un nedensellikle ilgili görüşlerine de yer verilmiştir. Yusuf Atılgan'ın Aylak Adam adlı romanı neden-sonuç ilişkisi bağlamında değerlendirildiğinde sözü edilen ilişkiyi ortaya koymak adına, eklerden cümleüstü birimlere kadar pek çok dil biriminden yararlanıldığı görülür. Özellikle cümlelerarası anlam bağı yoluyla neden ile sonuç arasındaki bağın ortaya konması, vericinin bu ilişkiyi derin yapıya çekme isteğinden kaynaklanmıştır. Bununla birlikte ekler aracılığıyla benzer anlam bağının sunulduğu, burada özellikle ulaç eklerinden yararlanıldığı belirlenmiştir. Neden anlamını veren dil birimlerinin ifade içerisinde nedenlik zarf tümleci oluşturması ulaç eklerinin yoğun biçimde kullanılmasının öncelikli sebebini oluşturur. Bahsi geçen anlam ilişkisinin sunulmasında kullanılan bir diğer dil birimi de sözcüklerdir. Bu kısımda neden anlamını vermekle görevli bağlaçlar ve edatların kullanıldığı görülmüştür. Dilin bir iletişim aracı olarak görülmesi, dil birimlerinin asıl amacının verici ile alıcı arasında anlaşmayı sağlamak olduğuna işaret eder. Anlaşmanın sağlanabilmesi için iletinin akla uygun ve tutarlı olması gerekir ki neden-sonuç ilişkisi bağlamında sunulan bir ifade, iletinin bu özellikleriyle verilmesinde önemli bir görev üstlenmektedir. Çalışmada neden-sonuç ilişkisinin bu işlevi örnekler üzerinden açıklanmıştır.