Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Merve Çakır
Danışman: NİL KÜÇÜK
Özet:Son yıllarda Termolüminesans dozimetreler (TLD) uygun malzemelerin bulunması ile radyasyonla çalışılan hemen hemen tüm sektörlerde (ağırlıklı olarak da tıp alanında) yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Dozimetre malzemesi olarak özellikle bor tabanlı fosforlar, doku eşdeğeri olmaları nedeniyle (Zetkin = 7,4) personel ve medikal dozimetri alanında büyük önem taşırlar.Bu çalışmada, katkısız ve % 1, % 2, % 3, % 4, % 5 ve % 10 oranlarında Lantan katkılanmış çinko borat bileşiklerinin (ZnB2O4) termolüminesans (TL) tekniğiyle radyasyon dozuna bağımlılığı incelenmiştir. Toz örnekler nitrik asit yöntemiyle sentezlenmiş ve sentezleme işleminin tam olarak gerçekleşip gerçekleşmediğini görebilmek için XRD analizi yapılmıştır. Sentezlenen çinko borat örneklerinin TL özellikleri, Risø TL/OSL DA-20 okuyucu sisteminde bulunan 40 mCi'lik aktiviteye sahip 90Sr/90Y beta kaynağıyla, 143 mGy - 60 Gy arasında yapılan ışınlanmalar ile belirlenmiştir. Tüm örneklerin ölçümünde, 140 ºC ve 2 ºC/s ısıtma hızında ön-ısıtma işlemi, 450 ºC ve 5 ºC/s ısıtma hızında okuma işlemi kullanılmıştır. Işıma eğrileri, düşük ve yüksek radyasyon dozları için ayrı ayrı çizilmiştir. La katkılı örneklerin ışıma eğrilerinde, dozimetrik piklerin yaklaşık 200oC'lerde olduğu görülmüştür. Farklı beta dozlarında ışınlanan toz örneklerin artan doz-cevap eğrilerinin lineer olduğu gözlenmiştir. Örneklerin artan radyasyon dozları için doz cevapları, minimum ölçülebilir doz değerleri (Minimum Detectable Dose, MDD) belirlenmiştir. Örneklerin lüminesans şiddetlerinin düşük radyasyon dozlarında kullanılabilme olasılığının olduğu gösterilmiştir.