Hizmet öncesi İngiliz dili öğretmenlerinin kültürel zeka düzeyleri: Bir karma yöntem çalışması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: Madina Hüseyinoğlu

Danışman: PINAR SALI

Özet:

Bu tez çalışmasının temel amacı, Türk İngilizce öğretmen adaylarının genel kültürel zekasını (KZ) incelemektir. Ayrıca, bahsi geçen öğretmen adaylarının genel kültürel zekâ düzeyi ve kültürel zekanın dört boyutu katılımcıların cinsiyeti, okul türleri (devlet / özel lise), çifte vatandaşlık durumları, yurtdışı deneyimleri, çok dil konuşma, uluslararası arkadaşlara sahip olma, yaş ve mezun oldukları okul kategorileri gibi etkenlerle kıyaslanmıştır. Çalışmaya büyük bir devlet üniversitesindeki İngilizce Öğretmenliği bölümünde eğitimlerinin dördüncü yılında olan toplam 126 İngilizce öğretmeni adayı dahil edilmiştir. Bu çalışmanın amaçları doğrultusunda karma yöntem araştırma tasarımı benimsenmiştir. Çalışmada daha büyük bir katılımcı grubuna, niceliksel veriler sağlayan bir "Kültürel Zekâ Ölçeği" (KZÖ) uygulandığı için nicel yöntem tercih edilmiştir. Üç bölümden oluşan ölçekte katılımcıların onam formları, demografik bilgileri ve yirmi sorudan oluşan "üstbilişsel KZ", "bilişsel KZ", "motivasyonel KZ", "davranışsal KZ" faktörlerinden oluşan 20 madde yer almıştır. İstatistiksel analiz aracı olarak SPSS 24 kullanılmıştır. Çalışmanın nitel aşamasında 13 katılımcı ile Zoom isimli çevrimiçi video konferans programı aracılığıyla görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Daha sonra görüşmeler için içerik analizi yapılmıştır. ii Yapılan çalışma sonuçları, öğretmen adaylarının genel kültürel zekâ düzeylerinin yüksek olduğunu göstermiştir. Kültürel zekâ alt boyutları ile ilgili olarak, katılımcıların üstbilişsel, motivasyonel, davranışsal kültürel zekalarının daha yüksek, bilişsel kültürel zekalarının ise orta düzeyde yüksek çıktığı görülmüştür. Değişken olarak cinsiyet, genel kültürel zekâ açısından istatistiksel bir farklılık göstermemiştir. Bununla birlikte, kadın katılımcıların davranışsal kültürel zekâları erkek öğretmen adaylarına göre daha yüksek olarak bulunmuştur. Katılımcıların çifte vatandaşlık statüsüne sahip olmalarına gelince, bu değişken genel kültürel zekâ açısından istatistiksel bir farklılık göstermemiştir. Ancak çifte vatandaşlık statüsüne sahip katılımcılar, tek vatandaşlığa sahip olanlara göre daha yüksek üstbilişsel kültürel zekâ seviyesi göstermiştir. Bulgular, katılımcıların kültürel zekalarının yabancı arkadaş sahibi olma açısından istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek olduğunu göstermiştir. Çalışmada ayrıca katılımcıların mezun oldukları lise türleri önemli ölçüde kültürel zekâ açısından farklılık gösterdiğini ortaya çıkarmıştır. Bu da Anadolu liselerinden mezun olan öğretmen adaylarının Fen ve İmam Hatip liselerine göre daha yüksek Kültürel Zekâ seviyesinde olduklarını göstermiştir. Bu çalışmanın bulguları, Türk İngilizce öğretmen adaylarını daha yüksek kültürel zekâ ile donatılarak ve Kültürel Zekalarının gelişimine katkıda bulunan faktörleri dikkatlice değerlendirerek, gelecekteki kariyerlerine hazırlamanın önemini vurgulamıştır.