Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ, BİYOLOJİ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hülya ÖZTÜRK KULA
Danışman: Şaban Güvenç
Özet:
Bu çalışmada Uludağ Milli Parkında Kirazlıyayla ve
Sarıalanda piknik alanlarının Abies nordmanniana
(Stev.) Spach. subsp. bornmuelleriana
(Uludağ Köknarı)’nın gövdesi üzerindeki epifitik
liken çişitliliği ve tür kompozisyonunu nasıl etkilediği değerlendirilmiştir.
Abies gövdesi üzerinden toplam 74 tür
bulunmuştur. Kirazlıyayla'dan 58 tür tespit edilmiştir. Bunlardan 16'sı sadece
kontrol alanında, 25'i sadece piknik alanında ve 17'si hem kontrol hem de
piknik alanlarında bulunuyor. Diğer bir araştırma alanı olan Sarıalan'da ise 57
tür bulunmuştur. Bunlardan 24'ü sadece kontrol alanında, 12'si sadece piknik
alanında ve 21'i hem kontrol hem de piknik alanlarında bulunuyordu.
Uludağ Milli Parkı Kirazlıyayla ve Sarıalan piknik
alanlarında tespit edilen epifitik
liken türlerinin frekans ve örtü değerleri arasında Kirazlıyayla ( R2=0,756)
ve Sarıalan (R2=0,762) %
76’lık pozitif yönde anlamlı korelasyon bulunmaktadır. Uludağ Milli
Parkındaki epifitik liken çeşitliliği, kontrol ve piknik alanları arasında
önemli ölçüde farklı bulunmuştur. Bryoria
capillaris, Bryoria fuscescens, Evernia prunastri, Hypogymnia tubulosa, Lecanora intumescens, Parmelia sulcata, Phlyctis argena, Pseudevernia
furfuracea, Ramalina farinacea, Rinodina capensis, Usnea filipendula ve U.
glabrescens hem Kirazlıyayla hem de Sarıalan'da kontrol alanının gösterge
türleridir. Candelariella xanthostigma,
Lecanora cinereofusca, Lecidella elaeochroma ve Melanohalea
laciniatula hem Kirazlıyayla hem de Sarıalan'daki piknik alanı için
gösterge türlerdir
Kirazlıyaylada
ortam nispi nemi kontrol alanına kıyasla piknik alanında anlamlı şekilde
azalmaktadır. Sarıalanda ortam nispi nemi ile Shannon çeşitlilik değeri (SD) ve
liken çeşitlilik değeri (LDV) arasında pozitif yönlü, ışık miktarı ile negatif
yönlü anlamlı ilişki görülmektedir. Ortam nemi ile liken çeşitliliği arasında
pozitif ilişkinin bulunması, ortam neminin epifitik liken gelişimi üzerine son
derece önemli etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Bu sonuçlardan ortam nemi
ve ışık miktarının epifitik liken çeşitliliğinin şekillenmesinde önemli iki
çevresel faktör olduğunu söyleyebiliriz.