Grek harfli Türkçe bir metin: Hekaye-i Şah İsmail ve Gülüzar Hanum (Çevriyazılı metin, Dil incelemesi, Sözlük)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İBRAHİM KARAHANCİ

Danışman: Kerime Üstünova

Özet:

Bu tez çalışmasında Grek harfleriyle Türkçe olarak 1909 da Atina da yazılmış Hekaye-i Şah İsmail ve Gülüzar Hanum adlı eser, Latin esaslı Türk alfabesine aktarılmış, dil incelemesi yapılmış, dönemin dilini ne ölçüde ortaya koyduğu yönünde genel yargılara varılması amaçlanmıştır. Ayrıca metnin yazıldığı Grek harflerinin Türkçenin ifade kabiliyetine uygunluğu etraflıca irdelenmiş, bu konuda yapılan çalışmalar özetlenmiştir. Grek harfli Türkçe yazım geleneğinin zirve noktasını teşkil eden Karamanlıcanın (Karamanlı Türkçesi) tarihi Türkiye Türkçesi açısından değeri ortaya konmuştur. Eser, yazıldığı dönem, hitap ettiği kitle ve içeriği açısından önemlidir. Dil incelemesi bağlamında araştırmacıya büyük veriler sunan metin, yoğun olarak kalıplaşmış Arap harfli Osmanlı Türkçesinin etkisinde görülür. Ancak özellikle içeriği ve hitap ettiği kitle göz önünde bulundurulduğunda halk ağzına ait ögeleri de bünyesinde barındırmaktadır. Bu bilgilere ek olarak hikâye, tarihi Türkiye Türkçesinin Arap harfli yazı sisteminin gizlediği pek çok özelliği ortaya koyması bakımından ayrı bir yere sahiptir. Hatta yalnız Türkçeyi yazıya dökmede eksikleri bulunduğu bilinen Arap alfabesinin değil günümüz Latin harflerinin bile gösterme yeterliliğine sahip olmadığı vurguyu büyük ölçüde sistemli bir şekilde işaretleyen metin, Türk dili çalışmalarında özel bir anlam kazanır.