Şizofreni hastalığının biyolojik belirteçlerinden biri olan bozulmuş ön uyaran aracılı inhibisyon (ÖUAİ)testi üzerine CDP-kolin'in etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÜLŞAH USLU

Danışman: GÖKHAN GÖKTALAY

Özet:

Şizofreni hastalarında görülen önemli bir biyolojik belirteç ‘’duysal-motor süzme fonksiyonunda bozulma’’ durumudur. İnsanlarda ve deney hayvanlarında bu belirteci test etmek için ön-uyaran aracılı inhibisyon (ÖUAİ) fenomeni kullanılmaktadır. Son yıllarda kolinerjik sistemin, özellikle α7 nikotinik asetilkolin reseptörlerinin (nAChR) şizofreni etiyolojisindeki rolünün anlaşılması üzerine bu reseptörler üzerinden yeni tedavi stratejileri geliştirilmektedir. Bu çalışma ile α7 nAChR’lerine agonistik etkisi bulunan CDP-kolinin ÖUAİ fenomeni üzerine olan etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada Sprague-Dawley erkek sıçanlar kullanıldı. Çalışma öncesinde bazal ÖUAİ değerleri ölçülerek homejen gruplar oluşturuldu. İlaçlar, tuzlu su içinde hazırlanarak intraperitonel, subkutan ve merkezi yol ile enjekte edildi. İlk aşamada; CDP-kolin’in dört değişik dozu enjekte edilerek ÖUAİ etkisi incelendi. Daha sonra muskarinik antagonist olan skopolamin ve dopamin agonisti olan amfetamin subkutan olarak enjekte edilerek şizofreni hayvan modeli oluşturuldu ve arkasından CDP-kolin’in etkisi bu modeller üzerinde test edildi. Çalışmanın son bölümünde CDP-kolinin etki mekanizmasının araştırılması için nAChR antagonistleri mekamilamin ve metillikakonitin kullanılarak CDP-kolin’in düzeltici etkisine aracılık eden mekanizmalar araştırıldı. CDP-kolin naiv sıçanlarda ÖUAİ üzerinde etki göstermedi. Skopolamin ve amfetaminin ÖUAİ üzerinde yaptığı bozulmayı CDP-kolin’in 250 mg/kg dozu geri çevirdi. CDP-kolin’in bu model üzerindeki etkisi mekamilamin’in 3 mg/kg dozu ile önlenirken periferik verilen metillikakonitin’in 2 ve 5 mg/kg dozları etkiyi değiştirmedi. Fakat merkezi yoldan verilen metillikakonitin, CDP-kolin’in düzeltici etkisini bloke etti. CDP-kolin şizofreni hastalığının biyolojik belirteçlerinden biri olan bozulmuş ÖUAİ fenomenini düzeltmektedir. Sonuçlar bu etkiden nikotinik reseptörlerin α7 alt tipinin sorumlu olduğunu göstermektedir. CDP-kolin’in başta şizofreni olmak üzere ÖUAİ bozukluğu ile seyreden hastalıkların tedavisinde faydalı olabileceğini düşündürmektedir.