Transformatör çekirdeklerinde kullanılan elektrik çelikleri ve amorf şeritlerin uç uca gelen birleşim yerlerindeki manyetik akı dağılımının deneysel ve kuramsal incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ, FİZİK, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEZER ERDEM

Danışman: Naim Derebaşı

Özet:

Transformatör çekirdekleri oluşturulurken kullanılan manyetik maddeler (elektrik çelikleri, amorf şeritler vb.) dışında çekirdeklerin geometrisi de çok önemlidir. Bir transformatör çekirdeği yapılırken geometriye bağlı olarak levhaların köşe ve orta yerlerinde hava aralıkları oluşmaktadır. Bu hava aralıkları akı dağılımında değişmelere yol açmaktadır. Bu çalışmada, hava aralıklarının manyetik akı yoğunluğu dağılımları üzerindeki etkisi üç katlı elektrik çeliklerinden (M4) ve amorf şeritlerden (Metglas-2605SC) yapılmış örneklerde incelenmiş ve karşılaştırılmıştır. Levhalar arasındaki akı geçişleri aynı örnekte (M4) farklı yerlere yerleştirilen algılama bobinlerinin yardımıyla ayrıntılı olarak incelenmiş ve manyetik akı yoğunluğu değişimi yüzde olarak hesaplanmıştır. z- tipi (Unicore) transformatör çekirdeğinde oluşan hava aralıklarının da akı dağılımına etkisi incelenmiştir. Akının, Unicore’ daki hava aralıklarının oluşumu nedeniyle levhalar arasından kolayca geçtiği teorik ve deneysel olarak saptanmıştır. Bazı örneklerdeki manyetik akı yoğunluğu değişimlerinin sonlu elemanlar yöntemi kullanılarak benzeşimleri yapılmıştır. Ayrıca, deneysel sonuçlar 2-boyutlu statik manyetik analiz (manyetik vektör potansiyel formülasyonu) kullanılarak da teyid edilmiştir.