Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, İslam Tarihi Ve Sanatları Böl., Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EDA ARSLAN
Danışman: İlhami Oruçoğlu
Özet:
Bu çalışmada Ali Şeriati’nin düşünce
dünyasına girebilmek için öncelikle onun hayatı ve eserleri ele alınmıştır. Hayatındaki dönüm noktaları, ulemaya karşı
yaklaşımı, aydınlara yüklediği misyon, siyasi olaylara karşı tavrı, ilme
verdiği önem ve daha birçok yönü vurgulanmıştır. Onun, Hüseyniye-i İrşad
faaliyetleri kapsamında insanlara fikir ve ruh aşılamakta öncülük ettiği
görülmektedir.
Şeriati yeni kavramlar türetmede mahir bir
düşünürdür. Orijinal fikirler öne sürerek insanları etkisi altına almıştır.
Onun hayatında Marksizm gibi batı ideolojilerinin etkisi açıkça görülmektedir.
Bir ayağının siyasette olması sansürlü bir dil kullanmasına sebep olmuş ve
ürettiği gerçek ile hayal karışımı karakterler vasıtasıyla kendine ifade alanı
bulabilmiştir.
Şeriati’nin düşünce dünyası ve ortaya koyduğu
fikirleri çerçevesinde onun siyere dair görüşleri açıklanmıştır. Bir siyer yazarı
olarak Şeriati, hem üslup hem de bakış açısı olarak klasik siyer eserlerinden
farklı bir tarz benimsemiştir. Hz. Peygamber’in insani yönünü ön plana
çıkararak daha kolay erişilebilir bir portre çizmiştir. İbrahimî peygamberler
silsilesinde yer alan bütün peygamberlerin ve zincirin son halkası Hz.
Peygamber’in hayatları boyunca şirke karşı mücadele içerisinde olduklarını
belirtmiş ve bu mücadeleden kesitler sunmuştur.
Şeriati’nin siyerinde okuyucuya sunduğu sembol
şahsiyetler bulunmaktadır. Siyere dair görüşlerini onların hayatları üzerinden
aktarmıştır. Bir sosyolog bakış açısıyla siyer konularını ele almış ve bu
konuları devrim fikrini merkeze alarak açıklamıştır. Yazarın siyerine genel
olarak bakıldığında Şiî olmasının etkisiyle bazı konulara objektif yaklaşmadığı
da görülmektedir.