Sürdürülebilir ve akıllı yerleşkeler: Bursa Uludağ Üniversitesi Görükle yerleşkesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GAMZE ALTUN

Danışman: Murat Zencirkıran

Özet:

Her türlü bilginin üretilmesinde ve teknolojinin geliştirilmesinde önemli bir yere sahip olan üniversiteler küresel sürdürülebilirliğin sağlanabilmesi için de gerek fiziksel büyüklükleri gerekse barındırdıkları nüfus açısından özel işlevlere sahip kurumlardır. Son 20-25 yılda birçok sürdürülebilir ve akıllı yerleşke planlama ve tasarım yaklaşımı gündeme gelmiştir. Bu yolda başarının sağlanabilmesi için sürdürülebilirliğin bütün boyutlarının bütüncül bir şekilde değerlendirilmesi ve sistematik bir yol izlenmesi gerekmektedir. Mevcut kaynakların gerçekçi bir şekilde göz önünde bulundurulmasının ise sürdürülebilir yerleşke planlamalarını destekleyeceği düşünülmektedir. Bu tez çalışmasında sürdürülebilirlik ile sürdürülebilir ve akıllı yerleşke kavramları üzerine kapsamlı literatür araştırması yapılmıştır. Elde edilen bilgilerin yorumlanmasına ek olarak konu ile ilgili dünyadan ve Türkiye’den örneklere değinilmiştir. Çalışma alanı olarak belirlenen Bursa Uludağ Üniversitesi Görükle Yerleşkesi’nde sürdürülebilir ve akıllı yerleşke uygulamalarına zemin oluşturması amacı ile mevcut durum analizi yapılmış (arazi kullanımları, eğim-bakı-toprak-hidroloji analizleri ile tanımlanmış peyzaj alanlarında bulunan yapısal ve bitkisel peyzaj elemanlarının tespiti), analizler sonucunda elde edilen veriler değerlendirilmiştir. Ayrıca yerleşkelerin uluslararası ölçekte değerlendirilmesine ve kıyaslanmasına imkân tanıyan Yeşil Metrik (Green-Metric) sıralama sistemine göre Bursa Uludağ Üniversitesi Görükle Yerleşkesi değerlendirilmiş ve eldeki verilere bağlı olarak tahmini bir değer belirlenmiştir. Gerçekleştirilen analiz sonuçlarına göre Bursa Uludağ Üniversitesi yerleşkesinde toplam alanının %7,87’sinin tanımlı peyzaj alanlarından oluştuğu, bu tanımlı peyzaj alanlarının büyük bir çoğunluğunun yerleşim birimleri ile ilişkili olduğu görülmüştür. Tanımlı peyzaj alanlarında 8772 adet odunsu bitki taksonunun yer aldığı tespit edilmiştir. Elde edilen veriler ile sürdürülebilir yerleşke sisteminin kurgulanabilmesi için öneriler geliştirilmiştir.