Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İlknur Özdemir
Danışman: SONGÜL SONAL
Özet:Enrofloksasin veteriner hekimlikte kullanım alanı geniş olan bir florokinolondur. Bu çalışmada enrofloksasin içeren preparatlardaki etken madde kontrolü ve enrofloksasinin gebe tavşanlarda biyoyararlanımının belirlenmesi amaçlandı.Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından ruhsatlanmış ve prospektüsü onaylanmış veteriner hekimlikte kullanılmak üzere sunulmuş 25 farklı firmanın toplam 56 adet enrofloksasin etken maddesini içeren ticari preparatı bulunmaktadır. Veteriner ilaçları pazarlayan firma adedinde artış, satışa sunulan aynı etken maddeli çok sayıda farklı farmasötik şekilde preparat bulunması ve bu ilaçların düzenli kontrollerinin olmaması nedeniyle biyoeşdeğerlilikleri bilinmemektedir. Bu nedenle satışa sunulan ilaçlarda etken madde analizi yapıldı. Etken madde analizi için 10 farklı firmanın satışta bulunan, farklı seri numaralarına sahip, miat süreleri içinde olan % 10 enrofloksasin içeren parenteral ilaç preparatları kullanıldı. İlaç numuneleri 0,1 N formik asit kullanılarak konsantrasyonları 0,5 µg/ml olacak şekilde dilue edildi ve Yüksek Performanslı Likit Kromatografi (HPLC) sistemi ile analizleri yapıldı. Ticari preparatlarda bulunan etken maddeler genel kabul edilebilir limit olan %100 (± 10) limitlerine göre değerlendirildiğinde, ürünlerin % 96'sında bulunan etken madde miktarlarının bu sınırlar dışında kaldığı saptandı. Bu preparatların tedavi dozlarında kullanılması halinde tedaviden etkin sonuç alma olasılığının azalabileceği ileri sürülebilir.Gebelikte oluşan fizyolojik değişiklikler ilaçların farmakokinetiğini önemli derecede etkiler. Bu nedenle gebelikte farklı bir dozaj rejimi uygulanmasına gereksinim duyulur. Çalışmamızda enrofloksasinin gebe ve gebe olmayan tavşanlar ile gebeliğin farklı dönemlerindeki tavşanlarda biyoyararlanım farkının belirlenmesi için 24 adet Yeni Zelanda Tavşanına 5 mg/kg dozda enrofloksasin tek doz kas içi olarak uygulandı. Belirli aralıklarla kanları alındı ve plazmadaki ilaç miktarları HPLC cihazı ile belirlendi. Farmakokinetik parametrelerin belirlenmesi için PK Solutions bilgisayar programı kullanıldı.Gebe ve gebe olmayan tavşanlarda enrofloksasin ve aktif metaboliti olan siprofloksasinin farmakokinetik değerleri karşılaştırıldı. Elde edilen bulgular gebeliğin enrofloksasinin emilim ve dağılım t1/2, tmax ve plazmada kalma süresini arttırdığını, eğrinin altında kalan alanı değiştirmediğini ve tüm gruplarda enrofloksasinin klirensi aynı iken siprofloksasinin klirensinin arttığını gösterdi. Gebeliğin enrofloksasinin biyoyararlanımını etkilemediği ancak gebeliğin ilk trimesterında enrofloksasin kullanımında doz ayarlamasının dikkate alınması gerektiği kanısına varıldı.