Yaşlı klimaks topluluklarının topraklarında azot mineralleşmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Fatma Selcen Sakar

Danışman: GÜRCAN GÜLERYÜZ

Özet:

Bu çalışmada, yaşlı saf Fagus orientalis, Pinus nigra, ve Abies bornmuelleriana orman toplulukları ile bu topluluklarla ilişkili olan karışık A. bornmuelleriana-P. nigra ve A. bornmuelleriana - P. nigra - F. orientalis topluluklarının iki farklı toprak katmanında (0- 5 cm ve 5-20 cm) alan inkübasyonu yöntemi kullanılarak N mineralleşmesi ve yıllık net verim bir yıl boyunca araştırıldı. Örneklik alanlar Uludağ’ın dağ kuşağındaki 1300 ile 1600 m rakım aralığından seçildi. Bu orman toplulukları yıllık net mineral azot verimi ile bazı toprak özellikleri [toplam azot, organik karbon, C/N oranı, nem (%), pH ve maksimum su tutma kapasitesi (%)] ve döküntünün toplam fenolik bileşikler ile suda eriyebilir tannik asit içeriğine göre karşılaştırıldı. Yıllık net mineral azot verimi 43,9 ± 4,8 kg / ha / yıl ile F. orientalis’de en yüksek iken, 25,8 ± 7,2 kg / ha / yıl ile A. bornmuelleriana - P. nigra - F. orientalis’de ise en düşüktü. Diğer toplulukların yıllık verimi A. bornmuelleriana’da 37,8 ± 4,9 kg / ha / yıl, P. nigra’da 30,5 ± 4,2 kg / ha / yıl ve A. bornmuelleriana - P. nigra’da 37,0 ± 10,3 kg / ha/ yıl olarak hesaplandı. Sonuçlar, ağaç türlerinin ve mevsimsel toprak nem içeriklerinin yaşlı orman ekosistemlerinde azot mineralleşmesini etkileyebildiğini ortaya koymaktadır. Ayrıca, döküntüdeki toplam fenolik bileşikler ile suda eriyebilir taninlerin orman ekosistemlerinde azot dönüşümlerini kontrol etmede önemli rol oynadığı gösterildi. Nitrifikasyonun döküntüdeki toplam fenolik bileşikler ve tannik asitlerce engellendiği, amonifikasyonun ise toplam fenolik bileşiklerce teşvik edildiği ortaya konuldu.