KENT İÇİNDE KALMIŞ ENDÜSTRİ ALANLARININ SÜRDÜRÜLEBİLİR KENTSEL GELİŞME BAĞLAMINDA YENİDEN DEĞERLENDİRİLMESİ: BURSA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ÖRNEĞİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUSTAFA SAĞLIK

Danışman: Arzu Çahantimur

Özet:

Bursa Organize Sanayi Bölgesi alanı; hem geçmişten günümüze değişen sanayi teknolojileri ve üretim süreçlerini yansıtması, hem de bu alanda çalışanların ve yaşayanların hafızalarında yer etmesi yönüyle mekansal ve toplumsal değişimlerin somut ve kültürel nesnesi olarak ayakta durmaktadır. Türkiye’nin ilk Organize Sanayi Bölgesi olan bu yerleşim, konut ve sanayi alanlarının birbirinden ayrıştığı modern planlama anlayışının ilk örneklerindendir. BOSB’un; kent içinde kalma baskısı sebebiyle gelecekte değişim ve dönüşüm geçirme ihtimaline yönelik, sürdürülebilir kentsel gelişme önerilerinin daha önce üretilmemiş olması bu tezin çıkış noktasıdır. Tez çalışmasının amaç ve kapsamının açıklandığı giriş bölümünden sonra 2. bölümde ana kavramlarla ilgili kapsamlı bir literatür analizi yapılmıştır. Sürdürülebilirlik, sürdürülebilir kentsel gelişme, önceden geliştirilmiş endüstri alanlarının sürdürülebilirliği kavramları ve bu alanların endüstri mirası kapsamına alındığında korunması ve kentsel hayata entegre olabilmesi için gerekli olan ölçütler araştırılmıştır. Tezin üçüncü bölümünde incelenen kavramların irdelenmesi için seçilen örnek alan olan BOSB’ un tarihsel süreç içerisindeki gelişimi Bursa’nın endüstriyel süreç içerisindeki gelişimi ile birlikte aktarılmıştır. Devamında alanın sürdürülebilir kentsel gelişme bağlamında ele alınabilmesi için; gerekli analiz çalışmaları yapılmıştır. Bu kapsamda gözlem, yerinde tespit, arşiv analizi, görüşme ve anket teknikleri kullanılmıştır. Sonuç bölümünde ise elde edilen bulgular ışığında, alanın potansiyelleri ve kültürel değerlerinin korunmasını sağlayacak olan sürdürülebilir kentsel gelişme bağlamında nasıl değerlendirilebileceğine yönelik öneriler geliştirilmiştir. Bu çalışma kapsamında Türkiye’nin önemli sanayi kentlerinden biri olan Bursa’nın kentsel hafızasında ve ülkenin endüstrileşme sürecinde önemli yeri olan BOSB’un geleceğe en uygun şekilde taşınabilmesinin yolları tartışılmıştır.